Корпоративтік басқару жүйесі

Компанияның корпоративтік басқару жүйесі тиісті басқару мен бақылауды қамтамасыз етуге, ұзақ мерзімді құнды өсіруге және тұрақты дамуға бағытталған. Корпоративтік басқару үш құрамдасқа – тиімділікке, жеделдікке және ашықтыққа негізделген. Компания акционерлердің және барлық мүдделі тараптардың құқықтарының сақталуын қамтамасыз ете отырып, корпоративтік басқару жүйесін жетілдіруді жалғастыруда.

Принциптер

• акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғау
• Компанияны тиімді басқару және Директорлар кеңесі мен басқарманың тиімді жұмыс істеуі
• қызметтің ашықтығы мен дәйектілігі
• заңдылық және әдеп
• тиімді дивидендтік саясат
• тиімді кадрлық саясат
• еңбек қауіпсіздігі және еңбек қорғау
• қоршаған ортаны қорғау
• корпоративтік жанжалдар мен мүдделер қақтығысын реттеу
• жауапкершілік

Міндеттер

• қызметтің ашықтығын арттыру
• aкционерлермен және мүдделі тараптармен тиімді ұзақ мерзімді қатынастарды қолдау
• басқарманың ашықтығын қамтамасыз ету
• корпоративтік басқаруды жетілдіру
• Компанияның тиісті корпоративтік басқару стандарттарына бейілділігін растау

КОРПОРАТИВТІК БАСҚАРУ РЕЙТИНГІ

2021 жылы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның ірі акционері – «Самұрық-Қазына» АҚ Корпоративтік басқару жүйесін диагностикалауға «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Корпоративтік басқару рейтингін анықтау мақсатында «PricewaterhouseCoopers» тәуелсіз кеңесшісін тартты.

Бұл бағалау «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ішкі жүйелері жұмысының тиімділігінің артуының айғағы болып табылады. Акционерлердің құқықтарын сақтау, Директорлар кеңесі мен атқарушы органның қызметі, сондай-ақ ақпараттың ашықтығы мен ашылу процестері айтарлықтай сапалы өсуге қол жеткізді.

Бағалау нәтижелері бойынша Компания 2022 жылға арналған Корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру жөніндегі іс-шаралар жоспарын әзірледі.

2021 ЖЫЛҒЫ НЕГІЗГІ ЖАҚСАРТУЛАР

Есепті кезең ішінде корпоративтік басқаруды тәуелсіз диагностикалау қорытындылары бойынша және «Самұрық-Қазына» АҚ корпоративтік басқаруды диагностикалау әдістемесі негізінде қалыптастырылған 2021 жылға жоспарланған іс-шаралардың басым бөлігі орындалды. Атап айтқанда, мынадай іс-шаралар орындалды:

• Директорлар кеңесінің, Басқарма Төрағасы мен мүшелерінің қатысуымен бизнесті әртараптандыру және компанияның табысын арттыруға бағытталған стратегиялық бастамаларды таныстыру, «қорғау» және талқылау мақсатында стратегиялық сессия өткізілді
• HSE Комитетін осы комитеттің атына тарту мақсатында орнықты даму саласындағы іс-шараларға қатысты жұмсалған шығыстар туралы ақпаратты қоса отырып, әрбір жартыжылдықтың нәтижелері бойынша орнықты даму жүйесін енгізу жөніндегі ақпарат жіберілді
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның еншілес және тәуелді ұйымдарының Қадағалау кеңестерінің Директорлар кеңестерінің құрамына сайлау үшін «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ өкілдерін іріктеу қағидалары әзірленді және бекітілді
• менеджмент-пулдың сабақтастық жоспары үнемі өзектендіріліп отырады
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ компаниялар тобында экологиялық рейтингті анықтау әдіснамасы әзірленді, диагностика туралы есептер дайындалды
• экологиялық қызметтің негізгі көрсеткіштерінің тізімі анықталды, алғашқы тестілік рейтинг жүргізілді
• тәуекелдерді басқару, Қызметтің үздіксіздігі бойынша құжаттар және тұрақты даму саласындағы құжаттар өзектендірілді
• ақпаратты ашу тиімділігіне бағалау жүргізілді, қабылдауды зерттеу барысында респонденттерге мақсатты сұрақтар қойылды, ал нәтижелері Директорлар кеңесіне ұсынылды. Сыртқы мүдделі тараптар қауымдастығының пікірлері әлі күнге дейін Компанияның ашылуы мен ашықтығы тәжірибесі орташа деңгейден жоғары және күтілгеннен жақсы деп саналады
• ІАҚ өзін-өзі бағалауы жүргізілді және аяқталды, өзін-өзі бағалау туралы есепке сәйкес ІАҚ қолданылатын 47 стандарттың 43-іне сәйкес келеді
• ТБЖ-ны Компания мен ЕТҰ-ны жоспарлау және бюджеттеу процестеріне интеграциялау, жоспарлау және есептілік процесіне тәуекелдерді бағалауды енгізу үшін жоспарлау және бюджеттеу процесін жаңарту, жоспарлау, есептілік және есепке алу процестеріне ТБЖ интеграциялау аясында 2021 жылға жоспарланған жұмыстар орындалды

Корпоративтік басқару кодексі

Компанияның Корпоративтік басқару кодексі Қазақстан Республикасының заңнамасына, «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ ішкі құжаттарына және «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ трансформациялау бағдарламасына сәйкес әзірленді. Кодекс Қазақстанда және әлемде қабылданған корпоративтік басқару практикасын ескереді, Компанияда корпоративтік басқару жүйесі негізделетін қағидаттарды бекітеді.

Қазатомөнеркәсіп корпоративтік басқару жүйесінің аса ірі қор биржалары листингінің негізгі қағидаларына және әлемдік экономикалық қоғамдастық таныған негізгі қағидаларға, корпоративтік басқару қағидаттарына (мысалы, экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының корпоративтік басқару қағидаттарына) сәйкестігін айқындай алады.

КОРПОРАТИВТІК БАСҚАРУ КОДЕКСІН САҚТАУ

Корпоративтік хатшы қызметінің Корпоративтік басқару кодексіне сәйкес Компанияда 2021 жылға арналған Корпоративтік басқару кодексінің қағидаттары мен ережелерінің сақталуына талдау жүргізілді. Жүргізілген талдау нәтижелеріне сәйкес⁶⁹, Компанияда Кодекс ережелерінің 88% сақталады, Кодекс ережелерінің тағы 2% ішінара сақталады. Кодекс ережелерінің 10% Компанияға қолданылмайды.

AIX корпоративтік басқару қағидаттарын сақтау

AIX биржасы акцияларында баға белгіленетін компаниялар үшін корпоративтік басқарудың жалпы қағидаттарын белгіледі. Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексі көп жағдайда осындай қағидаттарға сәйкес келеді. Бұдан басқа, Компанияның Корпоративтік басқару кодексінде «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ мақсаттары мен болжамдарының сақталуын қамтамасыз ететін белгілі бір ережелер бар. Топтың негізгі қызметі шегінен шығатын қызмет түрлерін жүзеге асыруға байланысты кез келген бастамалары тәуелсіз директор басқаратын Директорлар кеңесінің қарауына және тексеруіне жатады.

KASE корпоративтік басқару қағидаттарын сақтау

KASE биржасы 2013 жылы акциялары мен облигациялары KASE листингінде тұрған акционерлік қоғамдарға осы құралды пайдалануға және Компанияның корпоративтік басқару деңгейін бағалауға мүмкіндік бере отырып, Халықаралық Қаржы Корпорациясының (IFC) корпоративтік басқарудың бағалау картасын бейімдеді. Алты санат бойынша бағалау жүргізілген кезде, Компания көпшілік жағдайда бағалау картасымен белгіленген өлшемдерге сәйкес келеді.

Компанияның корпоративтік басқару Кодексі мен Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексінің ережелері арасындағы айырмашылықтар⁷⁰

Төменде Компанияның корпоративтік басқару Кодексі мен Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексінің ережелері арасындағы негізгі айырмашылықтар сипатталған.

• Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексінің ережелеріне сәйкес, егер акционерлердің 20 және одан да көп проценті Директорлар кеңесінің қабылданған шешімге берген ұсыныстарына «қарсы» болса, онда мұндай дауыс берудің нәтижелері жарияланған кезде Компания акционерлердің осындай дауыс берудің себептерін түсіну мақсатында қандай іс-әрекеттер жасауға ниет білдіретіні туралы түсінік беруге тиіс. Акционерлердің пікірлері туралы, сондай-ақ тиісті қабылданған шаралар туралы жаңартылған ақпарат акционерлер жиналысы отырысынан кейін 6 айдан кешіктірілмей жариялануға тиіс. Директорлар кеңесі Компанияның жылдық есебінде, акционерлер жиналысының ұсынылатын шешімдеріне (егер қолданылатын болса) пікірлердің шешімдерге қандай әсер еткені туралы түсіндірме жазбаларда жалпы қорытындыларды көрсетуге тиіс.
  • Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексі Директорлар Кеңесі Төрағасының Директорлар кеңесі мүшелері, ірі акционерлер және Компанияның атқарушы органы арасында сындарлы сұхбат құру жөніндегі міндетін көздейді. Сонымен бірге, Компания акционерлерінің жалпы жиналысының төрағасы акционерлердің сұрақтарға тікелей жауап алуына тырысуы керек. Егер сұрақтардың күрделілігі оларға дереу жауап беруге мүмкіндік бермесе, тұлға (тұлғалар) қойылған сұрақтарға жазбаша жауаптарды акционерлердің Жалпы жиналысы аяқталғаннан кейін қысқа мерзімде ұсынады (ұсынады). Компанияның ірі акционерлері даму стратегиясы, атқарушы органның бірінші басшысын сайлау мәселелерін және Компанияның ұзақ мерзімді құнының өсуіне және орнықты дамуына әсер ететін басқа да аспектілерді талқылау үшін Директорлар кеңесінің төрағасымен және мүшелерімен қосымша отырыстар өткізе алады. Мұндай отырыстар алдын ала жоспарланады және бекітілген рәсімдерге сәйкес өткізіледі.
• Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексінде атқарушы емес директорлар Компанияның атқарушы органының өкілеттіктерін тағайындауда және тоқтатуда басты рөл атқаруы тиіс деп көзделген. Атқарушы емес директорлар менеджменттің және жекелеген Атқарушы директорлардың жұмысын келісілген жұмыс мақсаттарымен салыстырғанда мұқият талдап, бақылауы керек. Төраға Атқарушы директорлардың қатысуынсыз атқарушы емес директорлардың кездесулерін өткізуге тиіс.
  • Қазатомөнеркәсіптің корпоративтік басқару кодексі Компанияның бірінші басшысы лауазымына кандидатураны Қазақстан Республикасының Президентімен немесе Президент Әкімшілігімен (Компания Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен бекітілген тиісті тізімге енгізілген жағдайда), «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ Басқармасымен, «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ Директорлар кеңесінің Тағайындаулар және сыйақылар жөніндегі комитетімен келісу қажеттілігін көздейді.
• Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексі Компанияның Директорлар кеңесінің Аудит жөніндегі комитеті мен тағайындаулар мен сыйақылар жөніндегі комитеті қызметінің негізгі аспектілерін сипаттауды көздейді, сондай-ақ компанияның жылдық есебіне осы комитеттердің негізгі қызметінің сипаттамасын және оның аспектілерін енгізу қажеттілігі көрсетілген.
  • Қазатомөнеркәсіптің корпоративтік басқару кодексінде мұндай қажеттілік көзделмеген.
• Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексі Компанияның Директорлар Кеңесі төрағасының аудит жөніндегі комитет құрамына мүшелігінің мүмкін еместігін көздейді.
  • Қазатомөнеркәсіптің корпоративтік басқару кодексінде мұндай шектеу жоқ.
• Ұлыбританияның корпоративтік басқару кодексі жылдық және жарты жылдық қаржылық есептілікте қаржылық есептілікті жасау кезінде бухгалтерлік есептің қолданылатын тәсілдерінің қолайлылығы туралы Компанияның Директорлар кеңесінің ұстанымын көрсету және Компанияның қаржылық есептілік бекітілген күннен бастап 12 ай ішінде осындай жұмысты жалғастыру қабілетіне кез келген елеулі күмән анықтау қажеттілігін көздейді.
  • Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексінде мұндай қажеттілік көзделмеген.
• Ұлыбританияның Корпоративтік басқару кодексінде тағайындаулар жөніндегі комитет мүшелерінің көпшілігі тәуелсіз атқарушы емес директорлар болуға тиіс деп көзделген. Комитет мұрагерді тағайындау мәселесімен айналысқан кезде Директорлар кеңесінің төрағасы Комитетке төрағалық етпеуі керек.
  • Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексінде мұндай шектеу жоқ.
• Ұлыбританияның Корпоративтік басқару кодексі сыйақылар жөніндегі кеңесшіні айқындау кезіндегі сыйақылар жөніндегі комитеттің жауапкершілігін көздейді. Кеңесші Компаниямен немесе жеке директорлармен кез келген басқа байланыс туралы өтінішпен бірге жылдық есепте көрсетілуі керек. Сыртқы кеңесші пайымдауының тәуелсіздігі үшінші тұлғалардың сыртқы ұсынымдарын бағалау және атқарушы директорлар мен аға менеджменттің пікірін алу кезінде қабылдануға тиіс.
  • Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексінде мұндай қажеттілік көзделмеген.
• Ұлыбританияның Корпоративтік басқару кодексі Компанияның атқарушы директорларының компания акцияларын ұзақ мерзімді иелену қажеттілігін қоса алғанда, ұзақ мерзімді сыйақы жүйесін көздейді. Сондай-ақ, компания директорларымен жасалатын шарттардың мерзімі бөлігінде нақтылаулар бар.
  • Қазатомөнеркәсіптің Корпоративтік басқару кодексінде мұндай қажеттілік көзделмеген.

Акционерлердің жалпы жиналысы

Компания акцияларды иелену үлесіне қарамастан миноритарлық акционерлерді қоса алғанда, барлық акционерлерге бірдей қарайды және ақпаратты жеткізуді тең тәртіппен жүзеге асырады.

Акционерлердің жалпы жиналысы – Компанияның жоғары басқару органы. 2021 жылғы 20 мамырда Қоғам акционерлерінің сырттай жылдық Жалпы жиналысы өткізілді. Күн тәртібінде келесі мәселелер қаралды:

• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның 2020 жылға арналған жылдық (жеке және біріктірілген) қаржылық есептілігін бекіту туралы
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның жаңа редакциядағы Дивидендтік саясатын бекіту туралы
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның 2020 жылғы таза табысын бөлу тәртібін бекіту, жай акциялар бойынша дивидендтер төлеу және 2020 жылдың қорытындылары бойынша «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның бір жай акциясына шаққандағы дивиденд мөлшерін бекіту туралы шешім қабылдау туралы
• Акционерлердің «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның және оның лауазымды тұлғаларының іс-әрекетіне өтініштері және оларды қарау қорытындылары туралы ақпарат
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесі мен Басқарма мүшелеріне сыйақы мөлшері мен құрамы туралы ақпарат
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесінің мүшелеріне сыйақы төлеу және шығыстарды өтеу қағидаларын бекіту туралы
• «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесінің кейбір мәселелері туралы»

2021 жылғы 22 маусымда және 10 қарашада «Самұрық-Қазына» АҚ ірі акционерінің бастамасы бойынша Компанияның Директорлар Кеңесі шақырған Қоғам акционерлерінің сырттай кезектен тыс жалпы отырысы өтті. Жиналыстың күн тәртібіндегі жалғыз мәселе «Қазатомөнеркәсіп «Ұлттық атом компаниясы» АҚ Директорлар кеңесінің құрамы туралы» мәселе болды.

Директорлар кеңесі

Директорлар кеңесінің мүшелерін және Директорлар кеңесінің төрағасын сайлау процесі «Акционерлік қоғамдар туралы» ҚР Заңында және Қоғам Жарғысында айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.

Үміткерлерді іздеу және сайлау объективті критерийлер бойынша және Директорлар кеңесі құрамының алуан түрлілігінің қажеттілігі ескеріле отырып жүргізіледі. Жеке тұлға ғана Директорлар кеңесінің мүшесі бола алады. Директорлар кеңесінің мүшелері:

• акционерлер – жеке тұлғалар
• Директорлар кеңесіне акционерлердің өкілдері ретінде сайлауға ұсынылған (ұсынылған) тұлғалар
• қоғамның акционерлері болып табылмайтын және Директорлар кеңесіне акционердің өкілі ретінде сайлауға ұсынылмаған (ұсыным берілмеген) жеке тұлғалар қатарынан сайланады

Директорлар кеңесінің құрамына Директорлар Кеңесінің өз функцияларын орындауы және ұйымның ұзақ мерзімді құны мен орнықты дамуының өсуін қамтамасыз ету үшін қажетті білімі, дағдылары мен тәжірибесі бар, сондай-ақ мінсіз іскерлік және жеке беделі бар адамдар кіруге тиіс.

Директорлар кеңесінің құрамына үміткерлерді іріктеу кезінде мыналар назарға алынады:

• басшылық лауазымдардағы жұмыс тәжірибесі
• Директорлар кеңесінің мүшесі ретіндегі жұмыс тәжірибесі
• жұмыс өтілі
• білімі, мамандығы, оның ішінде халықаралық сертификаттарының болуы
• Қоғам қызметінің бағыты бойынша құзыреттіліктің болуы
• іскерлік бедел
• Директорлар кеңесінің құрамына сайланған жағдайда тікелей немесе ықтимал мүдделер қақтығысының болуы

Қоғамның Басқарма Төрағасынан басқа Қоғам Басқармасының мүшелері Директорлар кеңесіне сайлана алмайды. Қазақстан Республикасы Үкіметі мүшелерінің, мемлекеттік органдардың лауазымды адамдарының Директорлар кеңесінің құрамына қатысуына жол берілмейді.

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ МҮШЕЛЕРІН ОҚЫТУ ЖӘНЕ ДАМЫТУ

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесі мүшелерінің біліктілігін арттыру және «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар Кеңесінің сыртқы сарапшыларды тартуы жөніндегі саясатқа сәйкес Директорлар кеңесі тұтастай ДК мүшелерінің немесе оның жекелеген мүшелерінің біліктілігін арттыру туралы шешім қабылдайды:

• ДК, ДК комитеттерінің және ДК әрбір мүшесінің қызметін жыл сайынғы бағалау нәтижелері бойынша ДК мүшелерінің біліктілігін арттырудың жылдық жоспарын бекіту арқылы біліктілікті арттыруда анықталған қажеттілік
• негіздеме болған жағдайда ДК жекелеген мүшелерінің сұрау салуы бойынша

Сондай-ақ ДК мүшелерін оқыту Қоғамның корпоративтік басқаруының жалпы диагностикасы барысында алынған ұсынымдар негізінде қалыптастырылады.

2021 жылы «Комплаенс және тәуекел-менеджменттің өзекті мәселелері» тақырыбында оқыту жүргізілді.

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ ҚҰРАМЫ

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Директорлар кеңесінің құрамына төрт тәуелсіз директорды қоса алғанда, сегіз директор кіреді. Директорлар Кеңесінің Төрағасы Тәуелсіз⁷¹ директор болып табылады, бұл миноритарлық акционерлердің құқықтарының сақталуының кепілі болып табылады.

Компанияның Директорлар кеңесінің құрамы біліктілігі, тәжірибесі, білімі, іскерлік қасиеттері мен әртүрлілігі бойынша теңдестірілген. Директорлар кеңесінің мүшелері атом өнеркәсібі, қаржы және инвестициялар, корпоративтік басқару саласында, сондай-ақ Компанияны басқару үшін маңызды өзге де салаларда мінсіз іскерлік беделге, білім мен дағдыға ие.

Директорлар кеңесі мүшелерінің ТОП-менеджерлер, ірі халықаралық компаниялардың басқару органдарының серіктестері мен мүшелері рөлінде ауқымды жұмыс тәжірибесі, сондай-ақ бизнес-қоғамдастықта мінсіз беделі бар. Тәуелсіз директорлардың құрамы мен үлесінің әртүрлілігіне ерекше назар аударылады. Директорлар кеңесінің құрамына ерлер де, әйелдер де, сондай-ақ гендерлік және әлеуметтік-мәдени әртүрлілікті қамтамасыз ететін әртүрлі мемлекеттердің азаматтары кіреді.

Нил Лонгфэллоу

Директорлар кеңесінің төрағасы
(тәуелсіз)

Сайланған күні

2017⁷²

Туған жылы

1958

Азаматтығы

Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия
Біріккен Корольдігі

Білімі

Инженер-электрик, Ядролық институттың және Өлшеу және бақылау институтының мүшесі.

Жұмыс тәжірибесі

2015 жылдан бастап – халықаралық ядролық секторда тәуелсіз кеңесшісі.

2013 ж. – Ұлыбританиядағы Costain PLC ядролық, мұнай және газ секторларына арналған ірі жобалардың директоры.

2009 ж. – Springfields Fuels Limited басқарушы директоры және Westinghouse Electric Company Еуропалық отын бизнесінің вице-президенті.

2007 ж. – British Nuclear Fuels Limited заводының басқарушы директорының орынбасары.

1991 ж. – Батыс Камбриядағы Sellafield ядролық отын өңдеу заводында (British Nuclear Fuels Limited) қайта өңдеу басшысы.
Өз еңбек жолын Ұлыбританияда электротехника саласында бастаған.

Расселл Бэнхам

Директорлар кеңесінің мүшесі
(тәуелсіз)

Сайланған күні

2018⁷³

Туған жылы

1954

Азаматтығы

Австралия

Білімі

Жаңа Оңтүстік Уэльс университетінің коммерция бакалавры дәрежесі, Австралия және Жаңа Зеландия дипломды бухгалтерлер институтының мүшесі, Австралия Директорлар институтының түлегі.

Жұмыс тәжірибесі

2018 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесінің мүшесі.

2011-2014 жылдары – Ресейдің Мәскеу қаласындағы «Делойт» компаниясының «Энергетика және ресурстар» бөлімшесінің басшысы.

2007 ж. – Алматы қ. «Делойт СНГ» аудит бөлімінің басшысы және «Делойт СНГ» Атқарушы комитетінің мүшесі, Қазақстан.

2002-2007 жылдары – Аустралияның Брисбен қаласында орналасқан Ernst and Young компаниясының кеңес беру қызметі бөлімінің басшысы.

2002 ж. – Австралиялық Andersen компаниясының аудит бойынша серіктесі.

1974 ж. – Австралиялық Andersen компаниясының аудиторы.

Марк Кэшер

Директорлар кеңесінің мүшесі
(тәуелсіз)

Сайланған күні

2020⁷⁴

Туған жылы

1970

Азаматтығы

АҚШ

Білімі

1997 ж. – Джорджтаун университетінің бизнесәкімшілендіру магистрі дәрежесі берілді.

1992 ж. – кеңестік зерттеулер бакалавры дәрежесі, Тафтс университеті.

Жұмыс тәжірибесі

2022 ж. – Softline Digital Lab компаниясы директорлар кеңесінің мүшесі және аудит жөніндегі комитетінің төрағасы.

2018-2021 жылдары – «Қазақстан Ұлттық Банкінің Ұлттық инвестициялық корпорациясы» АҚ-да тәуелсіз директор.

2013-2019 жылдары – Luxoft компаниясының тәуелсіз директоры, үш комитеттің төрағасы: аудит, M&A және өтемақы.

2013 ж. – Sapiens Advisors негізін қалаушы.

2010-2015 жылдары – Pinebridge Investments Russia Басқарма Төрағасы.

1997 ж. – AIG Capital Partners тікелей инвестициялар саласындағы кіші қызметкер (кейіннен PineBridge Investments деп аталды).

Мамутова Асем Тілековна

Директорлар кеңесінің мүшесі
(тәуелсіз)

Сайланған күні

2021⁷⁵

Туған жылы

1975

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

1999 ж. – Ұлыбританиядағы Эссекс университетінің қаржы саласындағы магистр дәрежесі (University of Essex).

1997 ж. – Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін бітірді.

Жұмыс тәжірибесі

2013-2022 жылдары – «Өскемен титан-магний комбинаты» АҚ президенті.

2007 ж. – «Өскемен титан-магний комбинаты» АҚ қаржы директоры.

2002-2007 жылдары – «Қазақстан Темір Жолы» Ұлттық компаниясы» АҚ атқарушы директоры.

1999-2002 жылдары – Лондондағы Еуропалық Одақтың аға экономикалық кеңесшісі.

Акчулаков Болат Уралович

Директорлар кеңесінің мүшесі

Сайланған күні

2021⁷⁶

Туған жылы

1971

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

1993 ж. – Алматы халық шаруашылығы институтының экономика саласындағы бакалавр дәрежесі.

Жұмыс тәжірибесі

2021 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ Активтерді басқару жөніндегі басқарушы директоры.

2019-2021 жылдары – «KAZENERGY» қауымдастығының бас директоры.

2017-2019 жылдары – Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министрі.

2016 ж. – «KAZENERGY «Қазақстан мұнай-газ және энергетика кешені ұйымдарының қауымдастығы» заңды тұлғалар Бірлестігінің бас директоры.

2014-2016 жылдары – «Almex Petrochemical» ЖШС бас директоры.

2012 ж. – Қазақстан Республикасының мұнай және газ вице-министрі.

2010-2011 жылдары – «PSA» ЖШС бас директоры және «Қазмұнайгаз» АҚ президенті.

2009 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ электр энергетикалық және мұнай-газ активтерін басқару мәселелері жөніндегі басқарушы директор.

2006-2008 жылдары – Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар вице-министрі.

1993-2006 жылдары – мұнай компаниялары мен банктерде жұмыс істеді: «ҚазМұнайГаз» ҰҒК ЖАҚ БК, Commonwealth and British Services Ltd., Жақ ҰМК «Қазақойл», Alem Bank Kazakhstan.

Жанадил Ернар Бейсенович

Директорлар кеңесінің мүшесі

Сайланған күні

2021⁷⁷

Туған жылы

1984

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

2009 ж. – Манчестер университетінің магистр дәрежесі.

2006 ж. – Алматы қ. ҚМЭБИ бухгалтерлік есеп және қаржы факультетінің бакалавр дәрежесі.

Жұмыс тәжірибесі

2022 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ Инвестициялар, жекешелендіру және халықаралық ынтымақтастық жөніндегі басқарушы директоры.

2018-2021 жылдары – «Самұрық-Қазына» АҚ Экономика және қаржы жөніндегі бірлескен басқарушы директоры.

2017 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ Экономика және қаржы жөніндегі басқарушы директоры.

2016 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ қаржылық бақылаушысы.

2010-2016 жылдары – Ішкі аудит қызметінің басшысы.

2006 ж. – «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС аға кеңесшісі.

Нурбаева Назира Нуртлеуовна

Директолар кеңесінің мүшесі

Сайланған күні

2021⁷⁸

Туған жылы

1975

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

2000 ж. – Алматы қ. Қазақ Мемлекеттік басқару академиясын «Қаржы және несие» мамандығы бойынша аяқтады.

1997 ж. – «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС Қазақстандағы филиалының салық бөлімінде ассистент.

1996 ж. – Wisconsin Richland университетін «Бизнесәкімшілендіру» мамандығы бойынша бітірді.

1994-1998 жылдары – Қазақ Мемлекеттік Халықаралық қатынастар және әлем тілдері университетінде оқыды.

Жұмыс тәжірибесі

2021 ж. – «Самұрық-Қазына» АҚ Экономика және қаржы жөніндегі басқарушы директоры.

2020 ж. – «Делойт TFC» ЖШС серіктесі, салық және заң қызметтері бөлімі.

2017 ж. – Алматы қ. КИМЭП басқарушы кадрлар үшін MBA курсынан өтті.

2014 ж. – «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС салық және заң қызметтері бөлімінің директоры.

2004-2014 жылдары – «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС салық және заң қызметтері бөлімінің аға менеджері. 2003 ж. – «ЛУКОЙЛ Оверсиз Сервис» ЖШҚ салық бойынша аға кеңесшісі.

1998-2003 жылдары – «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС филиалында салық және заң қызметтері бөлімі.

Шарипов Мажит Бейсембаевич

Директорлар кеңесінің мүшесі, Басқарма төрағасы

Сайланған күні

2021⁷⁹

Туған жылы

1964

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Обнинск атом энергетикасы институтының «Атом электр стансалары мен қондырғылары» факультетін «инженержылу энергетигі» мамандығы бойынша бітірген.

Жұмыс тәжірибесі

2021 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Басқарма Төрағасы.

2021 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ бойынша бас директоры.

2017 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ жөніндегі басқарушы директоры.

2015 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ жобалар департаментінің директоры.

2013-2014 жылдары – Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі Атом энергиясы комитетінің төрағасы.

2008-2013 жылдары – ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінде, ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінде және ҚР Атом энергиясы агенттігінде атом энергетикасы және өнеркәсібі департаментінің директоры.

1992-2008 жылдары – кейіннен Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Атом энергиясы жөніндегі комитеті болып қайта құрылған Қазақстан Республикасының Атом энергиясы жөніндегі агенттігінде әртүрлі қызметтер атқарды.

1988 ж. – ҚазКСР Ғылым Академиясының ядролық физика институтында реактордың эксперименттік қондырғысын пайдалану қызметінің инженері.

2021 ЖЫЛЫ ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ ҚҰРАМЫНДАҒЫ ӨЗГЕРІСТЕР

2021 жылғы 20 мамырда акционерлердің жылдық Жалпы жиналысының шешімімен Директорлар кеңесінің құрамына тәуелсіз директор – Компанияның Директорлар кеңесінің мүшесі ретінде Мамутова Асем Тлековнаны енгізу бекітілді.

2021 жылғы 22 маусымда акционерлердің кезектен тыс жалпы жиналысының шешімімен Қоғамның Директорлар кеңесінің мүшелері – «Самұрық-Қазына» АҚ өкілдері – Бейбит Еркимбаевич Карымсаковтың, Алмасадам Майданович Саткалиевтың және Құдайберген Қанат Жақыпұлының өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату және Болат Уралович Акчулаковты, Ернар Бейсенұлы Жанәділ және Назира Нуртлеуовна Нурбаеваны Компанияның Директорлар кеңесінің құрамына енгізу туралы шешім қабылданды.

Сондай-ақ акционерлердің кезектен тыс Жалпы жиналысының 2021 жылғы 10 қарашадағы шешімімен Қоғамның Директорлар кеңесінің мүшесі Галымжан Олжаевич Пирматовтың өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылды, ал Мажит Бейсембаевич Шарипов Қоғамның Директорлар кеңесінің мүшесі болып сайланды.

Директорлар кеңесі мүшелерінің сыйақыдан немесе болашақ сыйақылардан бас тартуы туралы бас тарту деректері немесе қандай да бір уағдаластықтар тіркелмеген.

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТІ

2021 жылы Директорлар кеңесі 14 отырыс өткізді (13 күндізгі), онда 234 мәселе қаралды.

2021 жылы Директорлар кеңесі мүшелерінің отырыстарға қатысуы орта есеппен 100% құрады.

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТІН БАҒАЛАУ

Директорлар кеңесінің қызметі үш жылда бір рет сырттай тәуелсіз бағалануға жатады. 2021 жылы Қоғамның корпоративтік басқаруының жалпы диагностикасы аясында Директорлар кеңесінің тиімділігін бағалау жүргізілді, оның рейтингі – «А» құрады. ДК бағалау кезінде тұрақты даму мәселелері назарға алынды және осы ұсынымдар ҚК жетілдіру жөніндегі Жоспарға енгізілді.

Корпоративтік басқару жүйесін диагностикалау үдерісі мыналарды қамтиды:

• жұмыстарды жоспарлау, құжаттарды жинау және талдау
• Директорлар кеңесінің мүшелерімен, Басқарма Төрағасымен, Директорлар кеңесі комитеттерімен, Корпоративтік хатшы қызметімен, Басқарма Хатшылығымен сұхбат жүргізу
• ұсынылған құжаттаманы, ақпаратты талдау, процестерді бағалау
• диагностика нәтижелері туралы есепті, Компанияның корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру бойынша практикалық ұсынымдарды дайындау

2022 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН ЖОСПАРЛАР

ДК арналған материалдардың сапасы:

• ДК және комитеттердің күн тәртібінің мәселелері санын қысқарту мақсатында шаралар қабылдау. Жасалуына мүдделілік бар мәмілелерді қараған жағдайда, уран өнімін сатып алу-сату жөніндегі мәмілелерді қоспағанда, салыстырмалы талдау келтіре отырып, мәміле бағасының нарықтық деңгейге сәйкестігі туралы ақпаратты көрсету қажет
• Материалдарды ДК/Комитеттердің қарауына шығару кезінде оларда Қоғамның қолданыстағы даму стратегиясына сәйкестігін және оның іске асырылу тиімділігіне әсерін жазып көрсету

ДК және Басқарманың сабақтастық жоспарлары

• Сабақтастық жоспарына сәйкес қоғамдағы мұрагерлерді дамыту

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІНІҢ КОМИТЕТТЕРІ

Комитеттер⁸⁰ Директорлар кеңесі берген өкілеттіктерге және Комитеттер туралы тиісті ережелерге сәйкес Директорлар кеңесіне есеп береді. Комитет мүшелері ДК шешімімен Акционерлік қоғамдар туралы Заңға, «Самұрық-Қазына» АҚ Корпоративтік басқару кодексіне және Қазатомөнеркәсіптің Жарғысына сәйкес сайланады.

ДИРЕКТОРЛАР КЕҢЕСІ КОМИТЕТТЕРІНІҢ 2021 ЖЫЛҒЫ ҚЫЗМЕТІНІҢ НӘТИЖЕЛЕРІ

Өндірістік қауіпсіздік жөніндегі комитет есебі

Басқарма

Басқарма – өз қызметін Қазақстан Республикасының заңнамасына, Жарғыға, Корпоративтік басқару кодексіне және Басқарма туралы Ережеге сәйкес жүзеге асыратын Қазатомөнеркәсіптің атқарушы органы. Бұл құжаттар Басқарманың рөлі мен есептілігі, Басқарма мүшелерінің құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі туралы ақпаратты қамтиды.

Басқарманың міндеттеріне мыналар жатады:

• Компанияның ішкі құжаттарын бекіту
• атқарушы іскерлік шешімдер қабылдау
• Компанияның іскерлік даму стратегиясы мен бюджетін әзірлеу және іске асыру
• филиалдар мен өкілдіктердің басшыларын тағайындау
• Директорлар кеңесі мен акционерлердің Жалпы жиналысы қабылдаған шешімдерді іске асыру

БАСҚАРМА ҚҰРАМЫНДАҒЫ ӨЗГЕРІСТЕР

Есепті кезеңде Басқарма құрамы өзгерістерге ұшырады. 2021 жылғы 1 қаңтардан бастап Директорлар Кеңесінің шешіміне (13.11.20 жылғы №35/20 хаттама) сәйкес Басқарма құрамы 6 адамнан белгіленді.

2021 жылғы 25 сәуірден бастап Компанияның Директорлар Кеңесінің шешіміне сәйкес (01.04.2021 жылғы №3/21 хаттама) Басқарма келесі құрамда анықталды.

2021 жылғы 20 мамырдан бастап Компанияның Директорлар Кеңесінің шешіміне (20.05.2021 жылғы №5/21 хаттама) сәйкес Басқарма құрамына келесі басшы қызметкерлер кірді.

Компанияның Директорлар кеңесінің 2021 жылғы 24 қыркүйектегі шешімімен Басқарма келесі құрамдағы 8 адам болып анықталды.

БАСҚАРМА ҚҰРАМЫ (2021 жылғы 31 желтоқсанға арналған)

Шарипов Мажит

Басқарма төрағасы

Туған жылы

1964

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Обнинск атом энергетикасы институтының «Атом электр станциялары мен қондырғылары» факультетін «инженер-жылуэнергетик» мамандығы бойынша бітірген.

Жұмыс тәжірибесі

09.2021 ж.-қ.у. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Басқарма Төрағасы.

01.2021-09.2021 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ бойынша бас директоры.

2017-2020 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ жөніндегі басқарушы директоры.

2015-2017 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ЯОЦ жобалар департаментінің директоры.

2013-2014 жылдары – Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі Атом энергиясы комитетінің төрағасы.

2008-2013 жылдары – ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінде, ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінде және ҚР Атом энергиясы агенттігінде атом энергетикасы және өнеркәсібі департаментінің директоры.

1992-2008 жылдары – кейіннен Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Атом энергиясы жөніндегі комитеті болып қайта құрылған Қазақстан Республикасының Атом энергиясы жөніндегі агенттігінде әртүрлі қызметтер атқарды.

1988-1992 жылдары – ҚазКСР Ғылым Академиясының ядролық физика институтында реактордың эксперименттік қондырғысын пайдалану қызметінің инженері.

Булекбай Аслан

Өндіріс жөніндегі бас директор

Туған жылы

1982

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ «Тау-кен инженері» мамандығы бойынша, «Деректер туралы ғылым және машиналық оқыту» мамандығы бойынша Техас университетінің Маккомб бизнес мектебінің аспирантурасын бітірген. Қазіргі уақытта Роберт Гордон университетінің (Абердин қ., Шотландия) мұнай инженериясы докторы (PhD) бағдарламасы бойынша оқуын жалғастыруда.

Жұмыс тәжірибесі

09.2021 ж.-03.2022 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ өндіріс жөніндегі бас директоры.

2013-2021 жж. – OMV Exploration & Production (Вена қ., Австрия), Saudi Aramco (Сауд Арабиясы), DNO Exploration and Production (Дубай қ., БАӘ) сияқты халықаралық компаниялардағы әр түрлі лауазымдар.

2009-2013 жж. – Қазақстан-Британ Техникалық Университетінің аға дәріскері, «Bulekbay Консалтинг» компаниясының бас директоры, «Қазгеология» ҰК» АҚ Басқарма төрағасының орынбасары.

2004-2012 жж. – Halliburton Energy services халықаралық компаниясының құйылуды күшейту жөніндегі инженері.

Сарымсаков Досболат

ЯОЦ жөніндегі бас директор

Туған жылы

1971

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ «Физика» мамандығы бойынша, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің Дипломатиялық академиясының «Халықаралық қатынастар» мамандығы бойынша бітірді.

Жұмыс тәжірибесі

2021 ж.-қ.у. – ЯОЦ бас директоры.

2017-2021 жж. – ЯОЦ жобалар департаментінің директоры.

2011-2017 жж. – ЯОЦ жобалар департаментінің менеджері.

2008-2011 жылдары – «Таратпауға жәрдемдесу орталығы» қауымдастығының атқарушы директоры.

1996-2011 жылдары – Қазақстан Республикасы Ұлттық ядролық орталығы Атом энергиясы институтында инженер, «Таратпау институты» қауымдастығының менеджері (кейіннен «Таратпауға жәрдемдесу орталығы» қауымдастығы).

05.1995-12.1995 жж. – Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің жетекші маманы.

Сыздыкова Камила

Экономика және қаржы жөніндегі бас директор

Туған жылы

1981

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

КИМЭП университетінің іскерлік әкімшілендіру саласындағы бакалавриат, Назарбаев Университетіндегі Executive MBA бағдарламасы.

Жұмыс тәжірибесі

2020 ж.-қ.у. – экономика және қаржы жөніндегі бас директор.

2018-2020 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Экономика және жоспарлау жөніндегі басқарушы директоры.

2012-2018 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ серіктес-компанияларында «Cameco» ЖШС және UrAsia Energy Holding Ltd (UraniumOne уран холдингінің еншілес кәсіпорны) жұмыс істеді. Әр жылдары «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, «Қызылқұм» ЖШС («Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ еншілес кәсіпорны) басшылық қызметтерде болды. Еңбек жолын 2002 жылы «Rice Group Central Asia» ЖШС Бизнесті бағалау жөніндегі кеңесші болып бастады.

Тулеугожин Ерлан

Стратегия және даму жөніндегі бас директор

Туған жылы

1982

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

«Бизнес әкімшілендіру» мамандығы бойынша Сүлеймен Демирел атындағы Университет, Executive MBA бағдарламасы бойынша КИМЭП Университеті, London Business School қаржы магистрі дәрежесі.

Жұмыс тәжірибесі

2021 ж.-қ.у. – Стратегия және даму жөніндегі бас директор.

2020 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Стратегия және даму жөніндегі бас директоры (негізгі қызметкер болмаған кезеңде).

2019-2020 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Активтерді басқару жөніндегі басқарушы директоры.

2018-2019 ж.ж. – «КАТКО» БК ЖШС атқарушы директорының қаржы жөніндегі орынбасары.

2006-2018 жылдары – «Қазгермұнай «БК» ЖШС және «Қаражанбасмұнайгаз» АҚ басқарушы лауазымдары.

2004-2006 жылдары – «Ембіэнергомұнай» ЖШС қаржыгері.

Алдонгаров Алибек

HR және трансформация жөніндегі бас директор

Туған жылы

1983

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Қазақ-Америка Университеті жанындағы Алматы байланыс колледжі «Есептеу техникасы, байланыс желілері және коммутация жүйелері» мамандығы бойынша, Қ.И. Сәтпаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің «Көпарналы телекоммуникациялық жүйелер» мамандығын бітірді.

Жұмыс тәжірибесі

09.2021 ж.-қ.у. – HR және трансформация жөніндегі Бас директор.

05.2021 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Трансформациялау жөніндегі Бас директоры. Тағайындалғанға дейін «KAP Technology» ЖШС Бас директоры қызметін атқарды. Атом саласында «Байланыс – НАК» ЖШС және «KAP Technology» ЖШС басшылық лауазымдарында жеті жылдық жұмыс тәжірибесі бар. «Искрател» ЖШҚ өкілдігінде телекоммуникациялық жүйелерді жобалау саласында, сондай-ақ «ҚҰБ Банктік сервистік бюросы» АҚ техникалық қолдау департаментінің директоры және Басқарма төрағасының орынбасары лауазымында Ақпараттық жүйелерді қолдау және дамыту саласында үлкен жұмыс тәжірибесі бар.

2004 ж. – Еңбек жолын «Қазақтелеком» АҚ кәсіпорындарының құрылымындағы желілік құрылыстарда электромонтер болып бастады.

Батырбаев Аскар

Коммерция жөніндегі бас директор

Туған жылы

1983

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің «Физика» мамандығы бойынша. Физика магистрі дәрежесі бар. Қазіргі уақытта Назарбаев Университетінде Executive MBA бағдарламасы бойынша білім алуда.

Жұмыс тәжірибесі

04.2021 ж.-қ.у. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ коммерция жөніндегі бас директоры.

01.2021 ж. – маркетинг бойынша бас директор.

2019-2021 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ маркетинг және сату жөніндегі басқарушы директоры.

2017-2019 жылдары – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да түрлі басшылық лауазымдарды атқарды.

2006-2017 жылдары – «Аппақ» ЖШС және «Инкай БК» ЖШС («Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ еншілес кәсіпорындары) маркетинг, сату және логистика саласында жұмыс істеді.

2001-2004 жылдары – Қазақстан Республикасының Ядролық физика институтында зертханашы.

Елемесов Марат

Құқықтық сүйемелдеу және тәуекелдер жөніндегі басқарушы директор

Туған жылы

1985

Азаматтығы

Қазақстан Республикасы

Білімі

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің «Халықаралық құқық» мамандығы бойынша, Нью-Йорк мемлекеттік университеті, мемлекеттік саясат және басқару факультеті.

Жұмыс тәжірибесі

2020 ж.-қ.у. – құқықтық сүйемелдеу және тәуекелдер жөніндегі басқарушы директор.

2019 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ құқықтық мәселелер және тәуекелдер жөніндегі басқарушы директоры.

2018 ж. – «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ құқықтық мәселелер жөніндегі департаментінің директоры.

2013-2018 жылдары – Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде сарапшы, бас сарапшы, төрелік басқармасының бастығы, департамент директорының орынбасары лауазымында жұмыс істеді.

2012-2013 жылдары – Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы әкімдігінде жұмыс істеді.

2009 ж. – еңбек жолын «Бритиш Американ Тобакко» ЖШС-де Үкіметпен байланыс жөніндегі маман болып бастады.

Жергілікті қоғамдастық өкілдері қатарынан жалданған жоғары дәрежелі басшылардың үлесі⁸¹ 2021 жылы 100% құрады.

БАСҚАРМА ҚЫЗМЕТІ ТУРАЛЫ ЕСЕП

Сыйақы

Компанияның Жарғысына сәйкес Директорлар кеңесі мүшелерінің сыйақы мөлшерін акционерлердің Жалпы жиналысы айқындайды, ал Басқарма Төрағасы мен мүшелерінің сыйақы мөлшерін Директорлар кеңесі айқындайды, кеңесшілер осы процеске қатыспайды.

2017 жылғы 28 маусымда Компанияның Директорлар кеңесінің шешімімен Компания басшылығына еңбекақы төлеу, сыйлықақы беру және әлеуметтік қолдау қағидалары бекітілді, онда компания Басқармасының Төрағасы мен мүшелеріне сыйақы төлеудің тиісті тәртібі мен шарттары сипатталады. Басшы қызметкерлерге еңбекақы төлеу және сыйлықақы берудің бекітілген және осы күнге дейін қолданыстағы жүйесі 2017 жылы Қоғамның Жалғыз акционері болып табылатын «Самұрық-Қазына» АҚ ұсынымдарына сәйкес әзірленді.

2021 жылы Қазатомөнеркәсіптің Басқарма мүшелері мен Директорлар кеңесінің тәуелсіз директорларына сыйақы есептелді, ол салықтар мен өзге де міндетті төлемдерді төлегенге дейін жиынтығында 1 088 млн теңгені құрады.

Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау

ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ

Компания қолданатын тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау саласындағы негізгі халықаралық стандарттар мен тәжірибелер:

• COSO «Ішкі бақылау – интеграцияланған модель» (2013 жыл)
• COSO «Ұйымның тәуекелдерін басқару – интеграцияланған модель» (2004 жыл)
• COSO «Ұйымның тәуекелдерін басқарудың тұжырымдамалық негіздері: стратегиямен және қызмет тиімділігімен интеграция» (2017 жыл)
• ISO 31000:2018 «Тәуекел-менеджмент – принциптер және басшылық» стандарты (2018 жыл)
• ISO 9001:2015 «Сапа менеджменті жүйесі» стандарты
• «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ тәуекелдерін басқару және ішкі бақылау жөніндегі нормативтік құжаттар

Компанияның қазіргі тәуекелдерді басқару жүйесі 2010 жылы құрылған және сол уақыттан бері Компанияның қызметі мен Даму стратегиясында негізгі рөл атқарады. Компания менеджменті тәуекелдерді дәл және уақтылы анықтау, бағалау, мониторингілеу және оларға ден қою басқарудың барлық деңгейлерінде тиімді шешімдер қабылдауға және Компания қызметінің стратегиялық мақсаттары мен негізгі көрсеткіштеріне қол жеткізуді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретініне сенімді.

Жүйенің негізгі құрылымдық бөлімшесі тәуекелдерді басқару бойынша барлық жұмысты әдіснамалық сүйемелдеу және үйлестіруге жауап беретін Тәуекел-менеджмент департаменті болып табылады. Басқарма жанындағы Тәуекелдерді басқару комитеті негізгі мәселелерді қарауды, келісуді және мақұлдауды жүзеге асыра отырып, жүйеге жалпы басшылықты іске асырады. Компанияның ЕТҰ деңгейінде тәуекелдерді басқаруды ұйымдастыруға жауапты Тәуекелдер бойынша офицерлер және комплаенс жұмыс істейді.

Тәуекелдерді басқару жүйесінің құрылымы, қатысушылары және қатысушыларының өкілеттіктері туралы толық ақпарат Компанияның интернет-ресурсында орналастырылған Тәуекелдерді басқару саясатында келтірілген, Тәуекелдерді басқару саясатын қараңыз.

Компанияның тәуекелдерді басқару жүйесінің негізі тәуекел-мәдениет болып табылады, ол барлық негізгі бөлімшелер мен мүдделі тараптардың тартылуымен, сондай-ақ Директорлар кеңесі, Басқарма және Компания бөлімшелері арасындағы тәуекелдерді басқару процесінде тиімді ақпарат алмасумен құрылады.

Тәуекелдерді басқару жүйесінің сапасын үнемі арттыру мақсатында бөлімшелердің басшылары мен тәуекелдердің иелері болып табылатын басқа да жұмыскерлер үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау бойынша корпоративтік оқыту ұйымдастырылады, кәсіпорындарда тәуекелдерді басқаруға жауапты қызметкерлермен жыл сайын өзекті проблемаларға арналған дөңгелек үстел өткізіледі.

Тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесі «үш желі» моделіне негізделген.

Сақтандыру бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстар аясында 2021 жылы мүлікті сақтандырудың корпоративтік бағдарламасына 9 өндіруші ЕТҰ және «Сауда-Көлік Компаниясы» ЖШС кірді. Бағдарлама 2021 жылдың ақпан айында басталды.

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ уран өнімін сату бойынша контрагенттің тәуекелін басқару жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес, Компания Басқармасы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ уран өнімін сату бойынша келісімшарттарға қатысты «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ контрагенттерінің тізбесін және контрагенттеріне арналған лимиттерді бекітті. Тізбе мен лимиттерге сәйкес Компанияның Сату департаменті «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ уран өнімін сату бойынша рәсімдерді жүзеге асырады және тоқсан сайын контрагенттер бойынша Компанияның Тәуекел-менеджменті департаментіне есептілікті ұсынады. Тәуекел-менеджмент департаменті контрагенттердің тәуекелдеріне тәуелсіз бағалау жүргізеді және Компанияның Директорлар кеңесі үшін тәуекелдерді басқару туралы тоқсан сайынғы есеп шеңберінде хабарлайды.

Бұдан басқа, Компанияда және еншілес және тәуелді ұйымдарда қызметтің үздіксіздігін басқару жүйесі жұмыс істейді, оның аясында жыл сайынғы негізде қызметтің үздіксіздігін қамтамасыз ету бойынша жоспарларды тестілеу жүргізіледі.

2021 жылғы сәуірде оқу дабылдары мен апатқа қарсы жаттығулар механизмін енгізу бөлігінде Қызметтің үздіксіздігі жөніндегі қағидалар өзектендірілді, жыл ішінде Компания қызметінің үздіксіздігі жоспарларын тестілеу, сондай-ақ ЕТҰ-мен оқу дабылы жүргізілді. Сондай-ақ, 2021 жылы эпидемияға қарсы жұмыс бойынша жедел штаб отырысы өткізілді.

2022 жылға арналған жоспарлар:

• Компанияда тәуекел-мәдениетті әрі қарай дамыту
• тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйелері бойынша ІНҚ өзектендіру
• технологиялық бұрғылау кезеңінің өндірістік деректерін цифрландыру және тәуекелге бағдарланған жоспарлау мен басқару жобасын дамыту шеңберінде GPS сездіргілері деректерінің әлеуетін пайдалану тиімділігін арттыру жөніндегі іс-шараларды жалғастыру
• (SoD) SOA Governance, Risk and Compliance, Access Control (GRC AC) аясында өкілеттіктерді бөлу принциптерін енгізу және қолдау

«ҚАЗАТОМӨНЕРКӘСІП» ҰАК» АҚ ТӘУЕКЕЛДЕРІ

COSO әдіснамасына сәйкес Компанияның барлық анықталған тәуекелдері бес негізгі санатқа бөлінеді: стратегиялық, қаржылық, операциялық, инвестициялық және құқықтық.

Еншілес және тәуелді ұйымдардың тіркелімдері мен тәуекелдер карталары жыл сайынғы негізде әзірленеді және бекітіледі. «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ тәуекелдер картасы ықпал ету және ықтималдық аймақтарына бөлінген.

Компанияның Тәуекелдер тіркеліміне сәйкес 2021 жылға 27 тәуекелдер сәйкестендірілген:

• қызыл аймақта – 4 тәуекел
• қызғылт сары аймақта – 7 тәуекел
• сары аймақта – 12 тәуекел
• жасыл аймақта – 4 тәуекел

Тәуекелдерді бағалау Тәуекелдер картасындағы әрбір тәуекелдің позициясына сәйкес белгіленеді:

• тәуекелдер картасының қызыл аймағы – іске асырылуынан болатын ықтимал залал тәуекел дәреже деңгейінің 75%-ін құрайтын және одан жоғары басымдығы бар тәуекелдер
• тәуекелдер картасының қызғылт сары аймағы – іске асырылуынан болатын залал тәуекел-дәреже деңгейінің 50-75% шегінде қалатын, басымдылығы бойынша екінші тәуекелдер
• тәуекелдер картасының сары аймағы – іске асырылуынан болатын залал тәуекел дәреже деңгейінің 25-50% шегінде қалатын, басымдылығы бойынша үшінші тәуекелдер
• тәуекелдер картасының жасыл аймағы – тәуекел-дәреже деңгейінің 25%-не дейінгі шектегі тәуекелдер

2021 жылға арналған тәуекелдер картасы

жоғары тәуекелдер

бірқалыпты тәуекелдер

төмен тәуекелдер

шағын тәуекелдер

Менеджмент Компанияның тәуекелдерін іске асырудың алдын алуға және тәуекелдерді іске асырудың салдарын азайтуға бағытталған іс-шараларды жүзеге асырудың арқасында тәуекелдерді басқарудың тиімді жүйесі бар екеніне сенімді. Тұрақты негізде алдын алу іс-шараларын орындау бойынша есептер қалыптастырылады (тәуекелдер тіркелімі шеңберінде).

Сондай-ақ тәуекелдерді лимиттеу тәжірибесі енгізілді. Тәуекел дәрежесінің деңгейін жыл сайынғы негізде Директорлар кеңесі айқындайды және бекітеді. Ықтимал теріс қаржылық салдардың алдын алу және барлық тәуекелдер бойынша Компанияның құнын төмендету процесін бақылау үшін толеранттылық деңгейлері анықталды.

2021 жылы Екінші деңгейдегі банктерге лимиттер белгілеу бойынша «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ережелері өзектендірілді, оның мақсаты Компанияның контрагент банктеріне қатысты туындайтын кредиттік тәуекел деңгейін белгілеу және бақылауды қамтамасыз ету болып табылады («Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Директорлар кеңесінің 18.11.2021 шешімімен бекітілген).

Негізгі өзгерістер мен толықтырулар лимитті, рейтингтік модельді және мониторинг тәртібін есептеуге қатысты болды. Лимит есебіне және рейтингтік модельге «Қадағалауға ден қою шараларын қолдану, санкциялар салу» бағалау критерийі енгізілді. Кредиттік тәуекел мониторингі үшін есепке баланстан тыс талаптар енгізілген. Сондай-ақ, Компанияның комплаенс қызметінің теріс қорытындысы болған кезде Контрагент-банкке лимит белгілеуге жол берілмейтінін атап өткен жөн.

Қосымша инвестициялық жобалардағы тәуекелдерді талдау және бағалау практикасы, сондай-ақ Компания кәсіпорындары өздерінің басқару органдарының қарауына шығаратын өзге де мәселелер енгізілді.

Компанияның жоғары басшылығы тәуекелдерді басқаруға тұрақты және тікелей қатысады. Осылайша, тәуекел-менеджмент департаменті басқарма мен Директорлар кеңесі үшін тоқсан сайынғы негізде іске асырылған тәуекелдер туралы, тәуекелдерді азайту бойынша қабылданған алдын алу және реактивті шаралар туралы, болжанатын тәуекелдер туралы және қаржылық тәуекелдердің жай-күйі туралы ақпаратты ашып, тәуекелдерді басқару туралы есептерді қалыптастырады.

ТҰРАҚТЫ ДАМУ САЛАСЫНДАҒЫ ТӘУЕКЕЛДЕРДІ БАСҚАРУ

Қазатомөнеркәсіп өз қызметінде тұрақты даму саласындағы тәуекелдер мен мүмкіндіктерді ескеруге және тұрақты дамуға байланысты оларды ескере отырып, салмақталған және этикалық шешімдер қабылдауға ұмтылады. Компания әлеуметтік жауапты инвесторлардың, тұрақты даму тұжырымдамасын ілгерілетуге қатысатын қоғамдастықтардың және басқа да мүдделі тараптардың үміттерін қанағаттандыру үшін тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін біртіндеп жақсартады және оны ESG мәселелерімен және климаттың өзгеруі жөніндегі күн тәртібімен байланыстырады.

ІШКІ БАҚЫЛАУ ЖҮЙЕСІ

Компаниядағы ішкі бақылау жүйесі қаржылық және басқарушылық есептілікті қалыптастыруды, заңнама мен ішкі құжаттар талаптарын сақтауды, сондай-ақ операциялық қызмет шеңберінде процестердің нәтижелілігін арттыруды қоса алғанда, қызметтің үш негізгі саласы бойынша тәуекелдердің алдын алуға бағытталған.

Ішкі бақылау жүйесі COSO «Ішкі бақылау – интеграцияланған моделі» үлгісіне сәйкес құрылған, өзара тәуелді бестіктен құралады:

• бақылау ортасы
• тәуекелдерді бағалау
• бақылау процедуралары
• ақпарат және оны беру
• мониторинг

2021 жылы Компанияда орта мерзімді кезеңге арналған «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК»^{82, 83} АҚ-дағы ішкі бақылау жүйесін дамытудың негізгі ниеттері мен бағыттарын айқындайтын «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның ішкі бақылау жүйесі жөніндегі саясат әзірленді.

Ішкі бақылау жүйесі аясында Компания тұрақты негізде іс-шараларды іске асырады:

• Компанияның құрылымдық бөлімшелерінің бизнес-үдерістерін бақылау рәсімдерінің операциялық тиімділігін тестілеу
• Компанияда қаржылық есептілікті дайындау үдерістерін бақылауды тестілеу
• еншілес ұйымдардағы ішкі бақылау жүйесінің дамуын диагностикалау

SAP Governance, Risk and Compliance, Access Control (SAP GRC AC) аясында өкілеттіктерді бөлу қағидаттарын (SoD) енгізу және қолдау бөлігінде SoD үйлестіру процесінің бизнес-иесі болып Тәуекел-менеджмент департаменті айқындалды. 2021 жылы кеңесшілердің қатысуымен өкілеттіктерді бөлу қағидалары әзірленді және Корпоративтік орталық пен «Қазатомөнеркәсіп-SaUran» ЖШС-де сатып алу процесі үшін SAP GRC AC шешімдері бейімделді. Жұмыс 2022-2023 жылдары жалғасатын болады.

Қаржылық есептілік деректерінің дәйектілігін растау үшін жүргізілетін Компанияда қаржылық есептілікті дайындау процестері бойынша ішкі бақылау рәсімдерін жетілдіру мақсатында 2021 жылы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да қаржылық есептілікті дайындау процесінің дизайнын бағалауды жүргізу, операциялық тиімділігін тестілеу, елеулі кемшіліктерін/бақылау рәсімдерінің болмауын айқындау және құжаттау бойынша әдістеме әзірленді.

Әдістемеге сәйкес қаржылық есептілікті дайындауға қатысатын құрылымдық бөлімшелер тәуекелдер матрицалары мен процестерді бақылауды өзектендірді. Компанияның тәуекел-менеджмент департаменті тәуекелдер мен бақылау матрицасындағы бақылаулар сипаттамасын жаңартты және бақылаулар дизайнының тиімділігін бағалауды жүргізді. Бақылау дизайнының тиімділігін бағалау бақылау рәсімдері қаржылық есептілікті дайындау кезінде тәуекелдерді азайту мақсатында тиісті түрде жобаланғанын және іске асырылғанын және тиісті тәуекелдерге жеткілікті екенін көрсетті.

Ішкі бақылау жүйесі аясында Компания тұрақты негізде іс-шараларды іске асырады:

• Компанияның құрылымдық бөлімшелерінің бизнес-процестерін бақылау рәсімдерінің операциялық тиімділігіне тестілеу жүргізу
• компанияда қаржылық есептілікті дайындау үдерістерін бақылауды тестілеуді өткізу
• еншілес ұйымдарда ішкі бақылау жүйесінің дамуына диагностика жүргізу

Ішкі аудит

Компанияда тәуелсіз Ішкі аудит қызметі (бұдан әрі – ІАҚ) жұмыс істейді, ол тікелей Директорлар кеңесіне бағынады. Директорлар кеңесі ІАҚ құрамын, жұмыскерлерге сыйақы мөлшерін айқындайды, ішкі аудит саясаты мен рәсімдерін, сондай-ақ жылдық аудиторлық жоспар мен бюджетті бекітеді.

2021 жылдың негізгі нәтижелері:

• жылдық аудиторлық жоспар 103% орындалды
• Топ бойынша ІАҚ ұсынымдарын орындаудың орташа дәрежесі 100% құрады
• ішкі аудиторлардың тәуелсіздігіне немесе жеке объективтілігіне теріс әсер ететін фактілер тіркелмеді
• басшылық, Аудит жөніндегі комитет және Директорлар кеңесі ІАҚ есептерін тоқсан сайын қарап отырды

Сыртқы аудит

2019 жылы акционерлердің Жалпы жиналысының кезектен тыс отырысында «ПрайсуотерхаусКуперс» ЖШС Компанияның аудиторы ретінде таңдалды. 2020, 2021 және 2022 жылдардағы «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ қаржылық есептілігінің халықаралық стандарттары бойынша шоғырландырылған және жекелеген қаржылық есептіліктердің аудиті бойынша қызметтер үшін сыйақы ҚҚС-ты есепке ала отырып, 908 005 400 (тоғыз жүз сегіз миллион бес мың төрт жүз) теңгені құрайд.

000
теңгені

ТОПТЫҢ АУДИТОРЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕРІНЕ АҚЫ
ТӨЛЕУДІҢ ЖАЛПЫ МӨЛШЕРІ 2021 ЖЫЛЫ

Аудитор 2021 жылғы қаржылық есептіліктің дұрыстығын растады.

Акционерлермен өзара іс-қимыл

АКЦИОНЕРЛІК КАПИТАЛ

Қазатомөнеркәсіптің шығарылған акцияларының жалпы саны (жаһандық депозитарлық қолхаттарды (ЖДҚ) қоса алғанда) 259 356 608 дананы құрайды және қазіргі уақытта еркін айналымдағы акциялардың/ ЖДҚ үлесі – 25%, яғни 64 839 152 дана. «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ акцияларының үлесі – 75%, яғни 194 517 456 дана.

АКЦИЯЛАР ЛИСТИНГІ ТУРАЛЫ АҚПАРАТ

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген жекешелендірудің 2016-2020 жылдарға арналған Кешенді жоспары шеңберінде 2018-2020 жылдары AIX биржасында (акциялар және жаһандық депозитарлық қолхаттары) және Лондон қор биржасында (жаһандық депозитарлық қолхаттары) қосарланған листингпен жария орналастыру жолымен Компания акциялары пакетінің 25%-ін кезең-кезеңімен иеліктен шығару жүргізілді.

Осындай орналастыру нәтижесінде «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ мажоритарлық акционерінің Компанияның жарғылық капиталындағы үлесі 75% құрайды.

АҚПАРАТТЫҚ САЯСАТ

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Компанияның оң имиджін және іскерлік беделін қалыптастыру, сондай-ақ сыртқы және ішкі коммуникацияларды жолға қою арқылы стейкхолдерлерді Қоғам қызметі туралы хабардар ету бойынша жүйелі жұмыс жүргізеді.

Қазатомөнеркәсіпте ақпаратты ашу жөніндегі Кеңес жұмыс істейді, ақпаратты ашу жөніндегі Саясат пен қағидалар, Қоғамның коммуникациялық тәуекелдері және басқа да ішкі нормативтік құжаттар қабылданды.

Саясатты іске асыру кезінде «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ негіз қалаушы қағидаттарды басшылыққа алады:

• ашықтық
• қол жетімділік
• теңгерімділік
• ақпаратты қорғау
• бірізділік
• құжаттармен бекемдеу
• тиімділік
• теңдік
• толықтық
• объективтілік
• ақпараттық ресурстарды қорғау
• жүйелілік
• іске деген қатынас
• сенімділік
• байланыстылық

2021 жылы Компания:

• Қоғамның ресми интернет-ресурсында 50 баспасөз релизі мен ақпараттық хабарлама жарияланды
• Қоғамның әлеуметтік желілердегі аккаунттарында 61 пост жарияланды
• БАҚ-та 15 сұхбат және халықаралық конференцияларда, форумдарда сөз сөйлеу ұйымдастырылды
• Қоғам басшылығының қатысуымен БАҚ үшін 3 баспасөз брифингі өткізілді
• инвесторлармен және талдаушылармен 2 конференц-қоңырау өткізілді (2020 жылдың қорытындысы және 2021 жылдың 1 жартыжылдығының қорытындысы бойынша)
• БАҚ өкілдеріне арналған 2 білім беру семинары өткізілді
• КО және ЕТҰ басшылары мен жұмыскерлері үшін коммуникация бойынша 5 тренинг өткізілді
• Қоғамның сыртқы және ішкі аудиториялары үшін қызметі туралы ақпараты бар қысқаша буклет әзірленді
• QazAtomNews корпоративтік журналының 12 нөмірі шығарылды
• Компанияның корпоративтік жаңалықтары бар 50 хабаршы шығарылды
• ішкі және сыртқы аудитория үшін 88 бейнеролик жасалды

АКЦИОНЕРЛЕРМЕН ӨЗАРА ІС-ҚИМЫЛДЫҢ РЕСМИ АРНАЛАРЫ

Корпоративтік құқықтарды іске асыруды, сондай-ақ акционерлермен тиімді өзара іс-қимылды қамтамасыз ету мақсатында Компанияда коммуникацияның бірнеше арналарының жұмысы қамтамасыз етіледі:

• Компанияның ресми сайты, мұнда Компания туралы ақпарат, оның ішінде қызмет сипаттамасы, баспасөз-релиздер, жылдық және аралық есептер қол жетімді.
  www.kazatomprom.kz
• сырттай дауыс беру, дивидендтер, жеке деректердің өзгеруі туралы хабарлама және басқа да осындай мәселелер бойынша Компанияның тіркеушісіне/ депозитарийіне сұрау салуға арналған пошта жәшігі және «жедел желі»:
• жай акцияларды ұстаушылар: «Бағалы қағаздардың орталық депозитарийі» АҚ, Алматы қ., «Самал-1» ы.а, 28; +7 (727) 355 47 61.
• жаһандық депозитарлық қолхаттарды ұстаушылар (ЖДҚ): Citibank, N. A., 388 Гринвич көшесі, Нью-Йорк, Нью-Йорк 10013, АҚШ, тел: +1-212-816-6622 / +1-917-533-7887.

Корпоративтік әдеп және комплаенс

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ бизнес жүргізудің жоғары кәсіби және әдеп стандарттарын қамтамасыз етудің және қызметтің ашықтығын арттырудың маңыздылығын сезінеді. Компания сыбайлас жемқорлықты кез келген нысанда және көріністерде қабылдамау позициясын – «нөлдік толеранттық» қағидатын ұстанады. Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу Компанияның басым міндеттерінің бірі. Сыбайлас жемқорлық сипатындағы әрекеттер бизнестің дамуына кедергі келтіреді, сондықтан Қазатомөнеркәсіп мұндай бұзушылықтарға жол бермеуге тырысады.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс-рәсімдерді реттейтін негізгі құжаттар:

• Әдеп Кодексі және комплаенс
• Сыбайлас жемқорлыққа және алаяқтыққа қарсы саясат
• Корпоративтік жанжалдар мен мүдделер қақтығысын реттеу жөніндегі ереже
• Бағалы қағаздармен мәмілелер жасау саясаты
• Инсайдерлік ақпаратқа билік ету және оны пайдалануды ішкі бақылау қағидалары
• Құпия ақпараттандыру саясаты

Сыбайлас жемқорлыққа және алаяқтыққа қарсы іс-қимыл саясаты «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ қызметінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағыттарын, мақсаттары мен қағидаттарын белгілейтін негізгі құжат болып табылады.

Компанияда сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы қағидаттар бекітілді, оларға сәйкес стратегия құрылады. Осы қағидаттарды сақтау Компанияның қазіргі уақытта тиімді жұмыс істеуіне ғана емес, болашақта оның тұрақты дамуына да кепілдік береді.

Сыбайлас жемқорлыққа және алаяқтыққа қарсы ісқимылдың негізгі қағидаттары:

• корпоративтік алаяқтықты қабылдамау
• жоғары басшылықтың мысалы (Tone at the Top)
• жазаның бұлтартпастығы
• сәйкес емес міндеттерді бөлу
• мүдделер қақтығысын болдырмау
• тиісті сақтық
• жұмыскерлер мен мүдделі үшінші тұлғалардың тартылуы
• жауап шаралары мен санкциялардан бас тарту

БИЗНЕС ӘДЕБІ ЖӘНЕ БИЗНЕСТІ ЖҮРГІЗУ

Компания жұмыскерлерінің ұжымда, іскер серіктестермен, акционерлермен, мемлекеттік органдармен және басқа да мүдделі тараптармен қарым-қатынас орнату кезіндегі мінез-құлқының жалпы қағидаттары «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ Әдеп кодексі және комплаенсте бекітілген.

Кодекстің негізі – Топтың корпоративтік мәдениетінің негізі болып табылатын, жұмыскерлердің көзқарастары мен іс-әрекеттерінің бірлігін қалыптастыратын, Компанияның мақсаттарына тиімді қол жеткізуге ықпал ететін Компанияның корпоративтік құндылықтары жүйесі.

Компанияның корпоративтік құндылықтары:

• команда
• қауіпсіздік
• кәсібилік
• жауапкершілік
• даму

Әдеп Кодексі мен комплаенс нормаларын сақтау атқаратын лауазымына қарамастан, Компанияның барлық қызметкерлерінің міндеті. Сонымен қатар, осы Кодекстің нормалары басшылыққа және Компаниямен байланысты үшінші тұлғаларға міндетті. Компанияның барлық жұмыскерлері жұмысқа қабылдау кезінде, сондай-ақ Кодекстің ережелеріне өзгерістер енгізу кезінде Әдеп Кодексімен және комплаенспен танысудан өтеді.

Жеткізушілер мен Мердігерлер мынадай қағидаттарды сақтауға тиіс:

• өз жұмысында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарға жол бермеу
• өз жұмыскерлеріне, өкілдеріне және бірлесіп орындаушыларына/қосалқы мердігерлеріне Қоғаммен коммерциялық сатып алу және сыбайлас жемқорлық сипатындағы өзге де әрекеттерді жасауға тыйым салу
• заңсыз мәжбүрлі еңбектің барлық нысандарын болдырмау
• балалар еңбегін болдырмау
• жұмысқа орналасуға және еңбек қызметіне қатысты кемсітушіліктің кез келген түрін болдырмау
• қызметкерлердің жұмыс уақыты мен демалысына қатысты нормативтік құқықтық актілерді сақтау
• жалақының ең төменгі мөлшеріне қатысты нормативтік құқықтық актілерді сақтау
• өз қызметін жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының және/немесе өзге елдің еңбек заңнамасын сақтау

Компания осылайша этикалық құндылықтарды ілгері жылжытады және «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да ғана емес, жеткізушілерде де күнделікті қызметке этикалық нормалардың таралуы мен енгізілуіне ықпал етеді.

СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛ МӘСЕЛЕЛЕРІ БОЙЫНША ОҚЫТУ

Жұмыскерлердің комплаенс саласындағы хабардарлығын арттыру, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамадағы соңғы өзгерістер туралы хабардар ету үшін «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да комплаенс және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша оқыту тұрақты түрде жүргізіледі. 2021 жылы Компания және ЕТҰ жұмыскерлері үшін комплаенс және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша 8 түсіндіру іс-шарасы өткізілді. Соның ішінде, Компания басшылығы мен ЕТҰ Бас директорларының қатысуымен Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылға арналған өндірістік кеңес өткізілді.

2021 жылдың қыркүйегінде Топтың әрбір компаниясында қызметкерлер арасында әдеп қағидалары бойынша жыл сайынғы тестілеу өткізілді. Алынған жауаптар нашар немесе жеткіліксіз түсіну тақырыптарын анықтау үшін талданады, содан кейін келесі жылға арналған оқу іс-шараларының кестесі жасалады.

Комплаенс мәселелерін түсіндіре отырып, QazatomNews корпоративтік журналында тұрақты айдар жүргізіледі.

КЕРІ БАЙЛАНЫС АРНАЛАРЫНЫҢ ЖҰМЫСЫ

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да сыбайлас жемқорлық және алаяқтық, Әдеп Кодексі мен комплаенс ережелерін бұзу және Топтың қызмет саласына қатысты заңнаманы өзге де сақтамаумен байланысты мәселелер бойынша Компания жұмыскерлері мен үшінші тұлғалардың өтініштерін қабылдауға арналған «Жедел желі» жұмыс істейді.

Анықталған бұзушылықтар туралы келесі тәсілдермен хабарласуға болады:

2021 жылы «Жедел желіге» 55 хабарлама келіп түсті. Барлығы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына және Компанияның ішкі құжаттарына сәйкес мерзімде қаралды.

ОМБУДСМЕН ИНСТИТУТЫ

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да Омбудсмен институты жұмыс істейді. Оның негізгі міндеттері Кодекстің ережелері бойынша консультациялар өткізуге, Кодекстің ережелерін бұзу дауларын қарауға бастамашылық етуге және оларды реттеуге қатысуға, сондай-ақ Компания жұмыскерлерінің іскерлік әдеп қағидаттарын сақтауға бағытталған.

Әрбір жұмыскер Омбудсменге арнайы байланыс арналары: сенім телефоны, ЕТҰ-дағы ішкі коммуникациялар арналары, Whatsapp мобильді қосымшасы, Омбудсменнің e-mail арқылы жүгіне алады.

2021 жылдың екінші жартыжылдығында омбудсмен қызметі ЕТҰ жұмыскерлері арасында жыл сайынғы жасырын сауалнама жүргізді. Сауалнама үш негізгі блок бойынша құрылған: білім диагностикасы және Әдеп Кодексі мен комплаенс нормалары, ұжымдағы моральдық-әдептік ахуалдың жай-күйі және жұмыстағы жанжалды жағдайларды реттеу мүмкіндігі туралы хабардар болу.

Анонимді сауалнама жұмыскерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғау мүмкіндігі туралы хабардар болу деңгейін анықтауға, ұжымдағы алаңдаушылықтың жағдайын анықтауға, кемсітушілік көріністерін және менеджерлермен қарым-қатынастағы проблемаларды анықтауға мүмкіндік берді. «Қазтомпром «ҰАК» АҚ-дағы респонденттердің 72,34%-і әріптестерімен қарым-қатынасы өзара сыйластыққа негізделген, ал Компания басшылығы қызметкерлермен өзін дұрыс ұстайды деп есептейді.

Респонденттердің 86,52% Омбудсменнің өтініштерді қарау кезінде тәуелсіздік және бейтараптық қағидаттарына сәйкес әрекет ететініне сенімді. Бұл ретте сұралғандардың 92,88%-і әріптестерінің немесе басшыларының әдепсіз іс-әрекеті жағдайында «Жедел желіге» жүгіну мүмкіндігі туралы біледі.

МҮДДЕЛЕР ҚАҚТЫҒЫСЫН БАСҚАРУ

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның Әдеп Кодексі мен комплаенсінде мүдделер қақтығысы туындаған жағдайда, жұмыскерлердің ол туралы міндетті түрде ішкі құжаттарда белгіленген тәртіппен хабарлау міндеті көзделген.

Ықтимал немесе нақты мүдделер қақтығысының барлық жағдайлары мұқият талданады, мүдделер қақтығысынан туындайтын тәуекелдерді азайту бойынша шаралар жасалады.

Сондай-ақ, Компанияда корпоративтік Жанжалдар мен мүдделер қақтығыстарын реттеу жөніндегі ереже қолданылады, онда корпоративтік қақтығыстардың, мүдделер қақтығысының туындау себептері, алдын алу рәсімдері айқындалады, сондай-ақ Компания органдарының оларды реттеу жөніндегі іс-шаралар шеңберіндегі қызметі регламенттеледі.

МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРМЕН БАЙЛАНЫС ЖӘНЕ ДЕМЕУШІЛІК ҚЫЗМЕТ

Компанияның мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жасау тәсілі парақорлықтың немесе сыбайлас жемқорлықтың кез келген нысандарын жоққа шығарады және жеке субъектілермен өзара қарым-қатынасқа да, мемлекеттік органдармен жұмысқа да қатысты.

Әдеп кодексіне және комплаенске сәйкес Қазатомөнеркәсіп саяси партиялардың, ұйымдардың немесе олардың өкілдерінің пайдасына төлемдерді жүзеге асырмайды және саяси қызметке қатыспайды. Жұмыскерлерге саяси партияларға жеке түрде көмек көрсетуге немесе жарналар салуға тыйым салынбайды.

«Сыйлықтар мен брендтелген кәдесыйларды сыйға тарту және алу туралы» Ережеге, сондай-ақ «Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы» және «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» ҚР Заңдарына сәйкес шешім қабылдауға ықпал ету мақсатында Компанияның жұмысында материалдық құндылықтарды, өнімдерді, қызметтерді, пайданы алу мен ұсынуға жол берілмейді.

Қазатомөнеркәсіп қайырымдылық қызметін конкурстық негізде іріктеу арқылы әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асыратын «Samruk-Kazyna Trust» әлеуметтік жобаларды дамыту қоры арқылы жүзеге асырады.