Топ қызметінің нәтижелеріне әсер ететін маңызды факторлар

Компанияның болжамдары бойынша 2021 және 2020 жылдары Топ қызметінің нәтижелеріне әсер еткен елеулі факторлар болашақта да Топ қызметінің нәтижелеріне ықпал етуді жалғастырады:

• табиғи уранды сату барысындағы баға және уран өнімі құнының өзгеруі баға
• активтер құрылымындағы өзгеріс
• валюта бағамдарының өзгеруінің әсері
• пайдалы қазбаларды өндіруге салынатын салықтарды қоса алғанда, салық салу
• күкірт қышқылының құны және оның болуы
• пандемияға байланысты бағаның өзгеруі және аса маңызды операциялық материалдардың болуы
• қорларды бағалаудағы өзгерістердің әсері
• еншілес кәсіпорындармен, БК, СО және қауымдасқан кәсіпорындармен мәмілелер
• корпоративтік басқару рейтингісінің өсуі

СОҢҒЫ ГЕОСАЯСИ ОҚИҒАЛАР ТУРАЛЫ ЖАҢАРТЫЛҒАН АҚПАРАТ

Қаржылық есеп беру күнінен кейін Қазақстанда, Ресейде және Украинада Топтың қызметіне айтарлықтай әсер етпеген елеулі геосаяси оқиғалар болды. Алайда, бүгінгі таңда осы оқиғалардың нәтижесінде нарықтық белгісіздік орын алып, ұлттық валютаның айырбас бағамы мен Компанияның бағалы қағаздарының котировкаларының айтарлықтай құбылмалылығына әкелді. Басшылық, Топтың қаржылық жағдайына немесе операциялық нәтижелеріне болашақ әсерлердің, егер олар бар болса, салдарын болжай алмайды. Басшылық жоғарыда аталған оқиғалардың ықтимал әсерін бақылауды жалғастырады және тәуекелдерді азайту және бизнеске жағымсыз әсердің алдын алу үшін барлық қажетті қадамдарды жасайды.

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҚАҢТАР ОҚИҒАЛАРЫ

2022 жылғы 2 қаңтарда Қазақстанның Маңғыстау облысында автокөлік газы бағасының өсуіне байланысты митингілер басталды, олар одан әрі Қазақстанның басқа өңірлеріне таралды. Наразылық білдірушілер бірқатар әлеуметтік-экономикалық және саяси талаптар қойды. Үкімет талаптарға жауап ретінде, оның ішінде газ бағасын төмендету бойынша шаралар қабылдағанына қарамастан, кейіннен митингілер Алматы қаласында және елдің оңтүстік өңірлерінде жаппай тәртіпсіздіктерге ұласты.

Осыған байланысты, 2022 жылғы 5 қаңтарда елде 2022 жылғы 19 қаңтарға дейін төтенше жағдай режимі енгізілді, байланыс құралдарына, азаматтар мен көлік қозғалысына, оның ішінде теміржол тасымалы мен әуе қатынасына шектеулер енгізілді.

Бүгінгі таңда еліміздің барлық өңірлерінде жағдай тұрақтанды, төтенше жағдай режимі жойылды. Коммуналдық объектілер мен тіршілікті қамтамасыз ету жүйелерінің қызметі қалпына келтірілді, байланыс құралдарына шектеулер алынды.

УКРАИНАДАҒЫ ҚАҚТЫҒЫС

21 жылғы 2022 ақпанда Ресей президенті Луганск және Донецк Халық Республикаларының тәуелсіздігін мойындағанын жариялады, ал 2022 жылдың 24 ақпанда Ресей Федерациясы әскери күштері өз әскерлерін Украина аумағына жұмылдырды. Ресейдің әскери қимылдарына жауап ретінде АҚШ, Еуропалық Одақ және бірқатар басқа мемлекеттер Ресей Федерациясына қарсы санкциялар енгізді, соның ішінде бірқатар ресейлік қаржы институттарын SWIFT-тен ажыратты.

Ресей рублінің күрт құнсыздануына байланысты теңге бағамы түзетіле бастады. Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Қазақстандық қаржы жүйесінің тұрақтылығын қолдау бойынша бірқатар шаралар қабылдады.

Ресейлік банктерге, соның ішінде Сбербанкке, ВТБ-ға қатысты белсенді халықаралық санкциялар процестеріне байланысты Топқа осы банктер мен олардың еншілес компанияларына қызмет көрсету немесе өзара әрекеттесу орынсыз. Топ қолданыстағы санкцияларға жатпайтын банктерге бос қаражатты қайта бөлу бойынша шаралар қабылдады.

Топтың Ресей Федерациясының резиденті Уранды байыту орталығымен (ЖБО) уранды қайта өңдеуге арналған шарты бар. Қаржылық есептілік күніне Топ осы Келісім бойынша қызмет көрсету жалғасады деп болжайды. ЖБО-ның валюталық шоттарын шектеу және бұғаттау жағдайында немесе ресейлік банктер SWIFT жүйесінен шыққан жағдайда ЖБО-мен АҚШ долларымен өзара есеп айырысуды жүргізу кезінде қиындықтар тәуекелі туындауы мүмкін. Сондай-ақ, санкциялар тізіміне «Росатом» КТ-ны қосу мүмкіндігімен байланысты тәуекелдер мен жоспарларға талдау жасалады.

«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ қазірдің өзінде ресейлік әріптестермен өзара есеп айырысуға, оның ішінде дивидендтер төлеуге байланысты ықтимал тәуекелдің туындауын болдырмау үшін бірқатар шараларды жүзеге асырды. Сбербанктің шоттарында орналастырылған барлық қаражат басқа Екінші деңгейдегі банктердің шоттарына аударылды. Жариялау кезінде кейбір ЕТҰ өтімді қорларды аудару процесін аяқтады.

Топтың қызметіне әлеуетті әсер ету тұрғысынан АҚШ санкцияларына толық мониторинг және бағалау, сондай-ақ Компанияның барлық контрагенттерінің АҚШ санкциялық бағдарламалары мәніне мониторинг тұрақты негізде жүргізіледі.

Топтың экспортталатын өнімінің кейбір бөлігі Ресей Федерациясының аумағы бойынша тасымалданады және тиісінше Ресей аумағы бойынша транзитпен де, теңіз кемелерімен жүктерді жеткізумен де байланысты тәуекелдер бар. Топ Ресейге қарсы санкциялармен жағдайды және олардың дайын өнімді тасымалдауға ықтимал әсерін үнемі қадағалап отырады. Қаржылық есептілік күні Топтың соңғы тұтынушыларға Топ өнімдерін жеткізуге байланысты қызметіне шектеулер жоқ.

Еуропалық және қытайлық жеткізушілердің Ресей мен Беларусь аумағы бойынша Топтың кәсіпорындары («Үлбі-ТВС» ЖШС, «Үлбі металлургиялық зауыты» АҚ, «СКЗ-U» ЖШС) үшін кейбір жүктерді тасымалдауды жүзеге асырудан бас тартуына байланысты ықтимал тәуекелдерді сезіне отырып, Компания жеткізудің баламалы маршруттарын әзірлейді, сондай-ақ орта мерзімді кезеңде тасымалдау құнын және өнімнің өзіндік құнын ұлғайтуға жеткізу логистикасы өзгерісінің әсеріне талдау жүргізеді. Компания қазірдің өзінде валюта бағамының өзгеруіне қатысты сатып алу жоспарларына құн өзгерістерін енгізді (валюта бағамы тауардың/жұмыстың/қызметтің өзіндік құнына тікелей әсер еткен жағдайда).

Лицензияларды қайтарып алу тәуекелін азайту және АҚШ пен ЕО өндірушілерінің АТ және АҚ бағдарламалық қамтамасыз етуі мен жабдықтарын техникалық қолдауды тоқтату, сондай-ақ Қазақстан аумағында хакерлік топтар тарапынан кибершабуылдардың ықтимал өсуі тәуекелдерін азайту мақсатында Қазатомөнеркәсіп шетелдік бағдарламалық өнімдердің, лицензиялардың және оларды техникалық қолдаудың құны туралы ақпаратқа тұрақты мониторинг пен талдауды жүзеге асырады. Вендорлармен және серіктестермен ынтымақтастықтың ағымдағы шарттарын сақтау туралы келіссөздер жүргізеді, сондай-ақ ақпараттық қауіпсіздік деңгейін бақылауды күшейтуді, АҚҰҮО-ның АҚ-ға төнетін қатерлеріне цифрлау арқылы тәулік бойы мониторингті жүзеге асырады.

ТАБИҒИ УРАНДЫ САТУ ЖӘНЕ УРАН БАҒАСЫНЫҢ ӨЗГЕРУІ ҮШІН АЛЫНҒАН БАҒА

Топтың негізгі өнімі болып табылатын U₃O₈-дің споттық нарықтық бағасы Топтың кірісіне айтарлықтай әсер етеді. Топтың кірісінің көп бөлігі U₃O₈-ді спот бағасына сілтеме жасайтын баға келісімшарттары бойынша сатуға түседі. Споттық бағаларға қосымша, Топтың сатудағы тиімді бағасы осы кезеңдегі келісімшарттар портфеліндегі белгіленген баға құрауышы бар келісімшарттар үлесіне байланысты болады. Тиісінше, әрбір қарастырылатын кезеңдегі сатудың орташа бағасы спот нарығының бағасынан өзгеше болуы мүмкін. Споттық нарықтағы бағалардың сатудың орташа бағасына әсері туралы неғұрлым егжей-тегжейлі ақпарат «Уранды өткізу бағалары бойынша сезімталдықты талдау» бөлімінде берілген.

Төмендегі кестеде көрсетілген кезеңдердегі орташа спот бағасы және U₃O₈ фунты үшін сатудың орташа бағасы көрсетілген.

Компанияның келісімшарт портфелінің ағымдағы баға белгілеуі уранның ағымдағы споттық бағалармен тығыз өзара байланысты («Уранды өткізу бағалары бойынша сезімталдықты талдау»бөлімін қараңыз). Алайда, 2021 жылы сатудың орташа бағасының өсуі 2021 жылы уран нарығындағы споттық бағалардың елеулі құбылмалылығына байланысты уранның споттық нарықтық бағасының өсуіне қарағанда төмен болды (ең төменгі мәннен 27,35 АҚШ долл.). АҚШ / фунт ең жоғары – 50,38 АҚШ доллары. АҚШ / фунт). Төртінші тоқсан ішінде Компанияның жеткізілімдерінің негізгі бөлігі нарықтық баға төмен болған кезде және 2021 жылдың қыркүйегінде күрт көтерілгенге дейін әр түрлі баға тетіктерін қолдана отырып бұрынғы жасалған бағалар бойынша келісімшартқа отырды.

2021 жылы уран құнына әсер еткен ерекше нарықтық үрдістерге қатысты қосымша ақпаратты компанияның корпоративтік қолжетімді интернет-қорында «2021 жылғы қызметтің қаржылық жай-күйі мен нәтижелерін талдау «есебінен табуға болады.

ТОП ҚҰРЫЛЫМЫНДАҒЫ ӨЗГЕРІС

2021 және 2020 жылдары топ есепті кезеңдердің нәтижелеріне айтарлықтай әсер еткен бірнеше мәмілелерді аяқтады.

2021 жылы:

• Қазатомөнеркәсіп пен China General Nuclear Power Corporation (бұдан әрі – «CGNPC») арасындағы ынтымақтастық туралы келісімдер шеңберінде тараптар «ҮМЗ» АҚ аумағында орналасқан жылу бөлгіш құрамалар шығаратын зауыт («Үлбі-ТВС»ЖШС) салу туралы уағдаласты. Бұл ретте CGNPC «Үлбі-ТВС» ЖШС өнімін сатып алуға кепілдік берді, ал Қазатомөнеркәсіп өзінің 100% еншілес компаниясы «Орталық» ӨК» ЖШС үлесінің 49%-ын CGNPC еншілес кәсіпорнының пайдасына сатуға келісті (бұдан әрі – «мәміле»). 2021 жылдың сәуірінде Мәміле бойынша сатып алу-сату шартына қол қойылды және тараптар төрт ірі халықаралық консалтингтік компаниялардың бірі жасаған құнды бағалау туралы келісімге келді. «Орталық» ӨК» ЖШС үлесінің 49% құны шамамен 435 млн АҚШ долларына бағаланды. Шілде айының соңындағы жағдай бойынша барлық кейінге қалдырылған шарттар мен қажетті мемлекеттік рәсімдер орындалды және Мәміле жабылды. Қайта тіркеу аяқталды және CGN Mining UK Limited (CGNPC еншілес компаниясы) «Орталық» ӨК» ЖШС толық құқықты қатысушысы болды. Қазатомөнеркәсіп бақылау үлесінің 51%-ын сақтайды, ал CGN Mining UK Limited «Орталық» ӨК» ЖШС-дағы қатысу үлесінің 49%-ын иеленеді, бұл ретте серіктестер уран сатып алуды осы кәсіпорындағы өзінің қатысу үлесіне барабар көлемде жүзеге асырады.
• Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген Жекешелендірудің 2021-2025 жылдарға арналған Кешенді жоспарына сәйкес, Компания IPO проспектісінде бұрын жарияланғандай, бірқатар бейінді емес активтердегі өз үлесін KazPV жобасының кәсіпорындары: «Astana Solar» ЖШС, «Kazakhstan Solar Silicon» ЖШС және «MK KazSilicon» ЖШС-мен қоса, дивестілеуді жоспарлады. 2021 жылы Топ «Kazakhstan Solar Silicon» ЖШС-гі өз үлесінің 100%-ын 323 млн теңгеге (2021 жылғы 12 шілдеде аяқталды), «Astana Solar» ЖШС-гі 380 млн теңгеге (2021 жылғы 23 тамызда аяқталды) және «MK «KazSilicon» ЖШС-гі 652 млн теңгеге (2021 жылғы 19 қарашада аяқталды) сатты.
• IPO проспектісінде ашылған бейінді емес активтерді сату жоспарларына сәйкес, 2021 жылғы 30 желтоқсанда Қазатомөнеркәсіп және «Біріккен химиялық технологиялар» сауда үйі» ЖШС компанияға тиесілі «Каустик» АҚ акцияларының 40%-ын сатып алу-сату шартын жасасты. 2022 жылғы 31 Қаңтарда «Каустик» АҚ-ның Компанияға тиесілі акцияларының жалпы құнының 30%-ы төленді, осыған байланысты «Каустик» АҚ-дағы» Біріккен химиялық технологиялар» сауда үйі» ЖШС-нің иелену үлесі 12%-ға (компания акцияларының 40%-дан 30%-ға) ұлғайды. Компания акцияларының қалған бөлігі 2023 жылдан кешіктірілмей күтіліп отырған толық төлем жасалғанға дейін «Біріккен химиялық технологиялар сауда үйі» ЖШС сенімгерлік басқаруына берілді.

2020 жылы:

• 2020 жылғы 17 наурызда топ Қазатомөнеркәсіпке тиесілі «Уранды байыту орталығы» АҚ–дағы үлесінің 50%-ын (минус бір акция) осы бірлескен кәсіпорын бойынша серіктесі-ТВЭЛ өткізу бойынша «ТВЭЛ» АҚ-мен мәмілені аяқтады. Топ «Уранды байыту орталығы» АҚ-ның бір акциясын өзінде қалдырды, ол Топтың ТВЭЛ-мен алдын ала келісілген шарттарға сәйкес уранды байыту жөніндегі қызметтерге қол жеткізу құқығын сақтайды. Мәміле сомасы 2019 жылғы 31 желтоқсанда белгіленген бағам бойынша 6 253 миллион ресей рублін немесе 90 миллион еуроны құрады. Нақты алынған сыйақы 90 млн еуроны құрады (43 858 миллион теңге эквиваленті).

Еншілес кәсіпорындардың, БК, СО, қауымдасқан кәсіпорындардың және Топтың басқа да инвестицияларының жалпы саны 2020 жылғы 40-тан 2021 жылы 36-ға дейін қысқарды.

ВАЛЮТА БАҒАМДАРЫНЫҢ ӨЗГЕРУІНІҢ ӘСЕРІ

Топтың валюта бағамдары ауытқуының әсеріне ұшырауы сатуды, сатып алуды жүзеге асырумен және шетел валютасындағы қарыздарды тартумен байланысты. Топтың негізгі ақша ағындары АҚШ долларымен көрсетіілуі төмендегі жағдайларға байланысты:

• уран АҚШ долларымен бағаланады, сондықтан топтың сатудағы түскен шоғырландырылған түсімнің басым бөлігі АҚШ долларымен (2021 жылы 94%; 2020 жылы 91%) жинақталады
• Компания уран және уран өнімін өз БК және қауымдасқан кәсіпорындарынан АҚШ долларында көрсетілген U₃O₈ спот нарығындағы басым бағаларға сүйене отырып айқындалған бағалар бойынша теңгемен көрсетілген келісімшарттарға сәйкес сатып алады
• Топ қарыздарының елеулі үлесі негізгі кірістердің валютасы болып табылатын АҚШ долларымен (2021 жылы 88%; 2020 жылы 85%) деноминацияланған

Операциялық, өндірістік және күрделі шығындарды қоса алғанда, Топ шығыстарының едәуір бөлігі теңгемен көрсетілген. Осылайша, Топ кірістерінің басым бөлігі АҚШ долларымен, ал оның шығыстарының басым бөлігі теңгемен көрсетілгендіктен, Топқа, әдетте, теңгеге қатысты доллардың нығаюы тиімді болады, бұл кейіннен Топтың қаржылық нәтижелеріне оң әсер етеді. Алайда, Топтың АҚШ долларымен көрсетілген несиелік міндеттемелері болғандықтан, 2021 және 2020 жылдардағы 31 желтоқсандағы осындай міндеттемелердің сомалары елеулі болмаса да, доллардың нығаюының оң әсері ішінара немесе толық нивелирленуі мүмкін. Бұдан басқа, Компания уран өнімін өзінің бірлескен және қауымдасқан кәсіпорындарынан теңгемен көрсетілген келісімшарттар бойынша, өз кезегінде АҚШ долларымен көрсетілген уранға нарықтық споттық баға белгіленімдеріне байланыстырылған бағалар бойынша сатып алады. Осылайша, АҚШ долларының едәуір нығаюы осындай келісімшарттар бағасының теңгемен тиісінше өсуіне алып келеді.

Топ мүмкіндігінше валюталық мәндегі төлемдердің валюталық мәндегі ақша ағындарының көрсеткіштерімен арақатынасын бақылай отырып, валюталық бағамдардың ауытқу тәуекелдерін теңестіруге тырысады. Осы арақатынастың арқасында топ туынды қаржы құралдарын пайдаланбай табиғи хеджирлеуге қол жеткізеді.

2021 жылы теңгенің АҚШ долларына айырбастау бағамы 414,77-ден 436,35 теңгеге дейінгі диапазонда болды. 2021 жылдың соңында теңгенің Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (ҚҰБ) АҚШ долларына шаққандағы бағамы 431,67 теңгені құрады. Валюта бағамдарының ауытқуының әсері 2021 жылдың қорытындысы бойынша Топтың қаржылық нәтижелеріне оң әсерін тигізді. Топтың 2021 жылғы бағамдық айырма бойынша табысы 3 345 млн теңгені құрады.

Төмендегі кестеде 2021 және 2020 жылдардағы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша ҚҰБ деректеріне сәйкес жыл кезеңіндегі және соңындағы орташа айырбас бағамдары теңге/АҚШ доллары келтірілген.

САЛЫҚ САЛУ ЖӘНЕ ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ ӨНДІРУ САЛЫҒЫ («ПҚӨС»)

Қазақстандағы ПҚӨС өндірудің өндірістік өзіндік құнына байланысты салық салынатын шығыстарға 29% мөлшерінде есеп айырысу салығын есептеу жолымен айқындалады (формула негізінде – төмендегі кесте мен сілтемені қараңыз). Салық салынатын шығыстар пайдалы қазбаларды өндіруге байланысты барлық тікелей шығыстарды, оның ішінде кезең ішінде тау-кен-дайындық жұмыстарын өтеуді және өндіру жөніндегі қызметпен тікелей байланысты кез келген басқа да амортизаци-ялық аударымдарды қамтиды, бірақ оған қайта өңдеуге арналған шығындар және жалпы және әкімшілік шығындар кірмейді. ПҚӨС жер қойнауын пайдалануға арналған әрбір келісімшарт бойынша жеке есептеледі. Осылайша, нәтижесінде алынған ПҚӨС сомасы өндірілетін өнімнің өзіндік құнына тікелей байланысты.

Келесі кестеде көрсетілген жылдардағы Топтың салықтары көрсетілген.

2021 жылдың қорытындысы бойынша есептелген салықтардың жалпы сомасы 2020 жылмен салыстырғанда, негізінен корпоративтік табыс салығының (КТС) өсуі есебінен 22%-ға ұлғайды. КТС өсуі уранға споттық бағаның неғұрлым жоғары болуы және теңгенің АҚШ долларына қатысты әлсіреуі есебінен салық базасының ұлғаюына байланысты. 2020 жылдың бірінші жартыжылдығында «Уранды байыту орталығы» АҚ-ның сатылуы салық салу базасына бір реттік әсер етті («топ құрылымындағы өзгеріс» бөлімін қараңыз). ПҚӨС және басқа да салықтардың ұлғаюы негізінен 2021 жылы уран өндірісі көлемінің ұлғаюынан туындады (қараңыз «Уран сегментін өндіру және өткізу көрсеткіштері» бөлімі).

Қазақстан Республикасы Президентінің 2022 жылғы қаңтардағы елдің қолданыстағы салық режимі мен ПҚӨС қайта қаралады деген мәлімдемесінен кейін мемлекеттік органдар қатты пайдалы қазбаларға, оның ішінде уранға ПҚӨС ставкаларын арттыру нұсқаларын қарайды. Бүгінгі күні заңнамада ешқандай шешімдер немесе өзгерістер қабылданбағанмен, үкімет 2023 жылдан бастап уранға ПҚӨС мөлшерлемесін арттыру мүмкіндігін қарастырып жатқанын жария етті.

КҮКІРТ ҚЫШҚЫЛЫНЫҢ ҚҰНЫ МЕН ҚОЛ ЖЕТІМДІЛІГІ

ЖҰШ әдісімен уран өндіру үшін күкірт қышқылының айтарлықтай көлемі қажет. Күкірт қышқылының болмауы Топтың өндіріс кестесін бұзуы мүмкін, ал күкірт қышқылы бағасының өсуі Топтың табсына теріс әсер етуі мүмкін.

Топ күкірт қышқылы үшін төлейтін тоннаның орташа өлшенген бағасы 2021 жылы тоннасына 22 740 теңгеге дейін өсті (2020 жылы тоннасына 22 203 теңгеден бастап) және құны 2022 жылы өседі деп күтілуде. 2021 жылы күкірт қышқылына жұмсалатын шығындар Топтың уран өндіруші кәсіпорындарының өндірістік өзіндік құнының шамамен 13%-ын құрады.

ПАНДЕМИЯҒА БАЙЛАНЫСТЫ АСА МАҢЫЗДЫ ӨНДІРІСТІК МАТЕРИАЛДАР МЕН ЖАБДЫҚТАР БАҒАСЫНЫҢ БОЛУЫ ЖӘНЕ ӨЗГЕРУІ

ЖҰШ әдісімен уран өндіру белгілі бір маңызды өндірістік материалдар мен компоненттердің импортын талап етеді. Бұл позицияларды Топ тікелей Қазақстанға импорттайды, не Топ осындай материалдарды сатып алатын жергілікті өнім жеткізушілер импорттайды. Пандемияға байланысты жаһандық көлік шектеулеріне және кейбір елдер енгізген экспорттық шектеулерге байланысты Топ құбырлар мен сорғылардың, арнайы жабдықтардың, сондай-ақ бұрғылау қондырғыларының кейбір түрлері сияқты кейбір негізгі материалдар мен жабдықтардың кідірістеріне және/немесе оларға шектеулі қол жетімділікке тап болды.

Кейбір жағдайларда жеткізілім мен қол жетімділікке байланысты шектеулер қажетті өндірістік материалдарды сатып алу шығындарының өсуіне әкелді, оның ішінде тауарлар бағасының өзгеруі нәтижесінде пайда болған инфляциялық қысым, бұл өндіріс шығындарының аздап өсуіне әкелді және кірістілікке теріс әсер етті. Басқа жағдайларда белгілі бір материалдарға қол жетімділіктің толық жоғалуы болды. Пандемия бүкіл өндіріс тізбегіне әсер етуді жалғастырды, бұл негізгі материалдар мен жабдықтардың жетіспеуіне әкелді және 2021 жылы кен орындарын игеру және өндіру кестелеріне теріс әсер етті (уран сегментін өндіру және сату көрсеткіштері бөлімін қараңыз), 2022 жылға арналған өндірістік жоспарларды қосымша қауіп-қатерге душар етті, нәтижесінде Компания 2022 жылы өндіріс көлемі бөлігіндегі болжамды диапазон төмен және кең болады деп күтеді («2022 жылға арналған болжамды көрсеткіштер» бөлімін қараңыз).

ҚОРЛАРДЫ БАҒАЛАУДАҒЫ ӨЗГЕРІСТЕРДІҢ ӘСЕРІ

Топ қорлар мен ресурстарды JORC кодексіне сәйкес, білікті үшінші тарап тарапынан есеп айырысуларды бағалауды қоса алғанда, жыл сайынғы негізде бағалайды. Нәтижесінде қорлар мен ресурстар жыл сайын қолданыстағы стандарттарға сәйкес қайта жіктелуім мүмкін. Мұндай қайта жіктеу Топтың қаржылық есептілігіне әсер етуі мүмкін. Мысалы, егер қайта жіктеу Топ жоспарлаған кенішті игеру мерзімінің өзгеруіне әкеп соқтырса, бұл амортизациялық шығыстарға, құнсыздануға арналған шығыстарға, сондай-ақ әдетте кенішті игеру мерзімі өткеннен кейін туындайтын кенішті жоюға арналған шығыстарға тиісінше әсер етуі мүмкін.

ЕНШІЛЕС КОМПАНИЯЛАРМЕН, БК, СО ЖӘНЕ ҚАУЫМДАСҚАН КӘСІПОРЫНДАРМЕН МӘМІЛЕЛЕР

Компания U₃O₈-ді өзінің еншілес кәсіпорындарынан, ЖО-дан, БК-дан және қауымдасқан кәсіпорындарынан мөлшері ерекшеленуі мүмкін қолданылатын нарықтық дисконттарды ескере отырып, негізінен споттық баға бойынша сатып алады. Негізінен сатып алынатын U₃O₈ көлемдері Компанияның тиісті сату кәсіпорындарындағы қатысу үлесіне сәйкес келеді.

Топтың уран сегментінен түсетін кірісі негізінен екі ағыннан тұрады:

• Сатып U₃O₈ (БК және Қауымдасқан кәсіпорындар), үшінші тараптардың сатуы
• Компания және оның шоғырландырылған еншілес компаниялары шығарған меншікті U₃O₈ сату

Сатып алынатын уранды сатудың өзіндік құны БК және қауымдасқан кәсіпорындардан сатып алу бағасына тең, ол негізінен тиісті дисконттары бар басым споттық баға болып табылады. Тиісінше, БК және Қауымдасқан кәсіпорындар нәтижелерінің үлесі Топ пайдасының едәуір бөлігін құрайды және оны Топтың қаржылық нәтижелерін бағалау кезінде ескеру қажет. 2021 жылы U₃O₈ спот бағасының 4,09% мөлшеріндегі орташа дисконтты ескере отырып сатып алынды.

Компания, шоғырландырылған еншілес кәсіпорындар мен СО өндірген меншікті уранды сату кезінде сатудың өзіндік құны негізінен өндірістің өзіндік құнынан тұрады. Мұндай сатулар үшін уран өнімінің толық маржасы уранды экспортқа өткізуді ескере отырып, Топтың шоғырландырылған нәтижелерінде көрсетіледі.

Келесі кестеде көрсетілген кезеңдерде Компания сатып алған көлемдер көрсетілген.

БК, СО, қауымдасқан және еншілес кәсіпорындардан сатып алынған U₃O₈ көлемі 2021 жылы 12 121 тоннаны құрады, 2020 жылы 11 262 тоннамен салыстырғанда 8%–ға ұлғаю, негізінен U₃O₈ өндірісі көлемінің 2021 жылы 100% негізде де, қатысу үлесіне пропорционалды түрде де ұлғаюымен байланысты (қараңыз: U₃O₈). «Уран сегментін өндіру және өткізу көрсеткіштері» бөлімі).

Жоғарыда көрсетілген көлемдерден басқа (оның THK еншілес компаниясын қоса алғанда) Компания көлемдерді үшінші тараптардан да әртүрлі бағалар бойынша сатып алады.

Қызметтің негізгі көрсеткіштерін талдау

БІРІКТІРІЛГЕН ҚАРЖЫЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР

Бұл бөлімде талдау 2020 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған 12 аймен салыстырғанда 2021 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған 12 айдағы деректерге негізделген. Төменде келтірілген кестеде 2021 және 2020 жылдардағы Топтың шоғырландырылған нәтижелеріне қатысты қаржылық ақпарат көрсетілген.

БІРІКТІРІЛГЕН ТҮСІМ ЖӘНЕ БАСҚА ДА ҚАРЖЫЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР

Топтың біріктірілген түсімі 2020 жылмен салыстырғанда 18%-ға ұлғайып, негізінен 2021 жылы U₃O₈ спот бағасының өсуіне және теңгенің АҚШ долларына қатысты әлсіреуіне байланысты сатудың орташа бағасының өсуі есебінен 2021 жылдың қорытындысы бойынша 691 011 млн теңгені құрады. Бұл өсім 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы сату көлемінің аздап ұлғаюымен қолдау тапты («Уран сегментін өндіру және өткізу көрсеткіштері» бөлімін қараңыз).

Төмендегі кестеде 2021 жылмен салыстырғанда 2020 жылғы қызметтің негізгі бағыттары бойынша кірістер көрсетілген.

2021 жылдың қорытындысы бойынша операциялық пайда сатудың орташа бағасының өсуіне байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 6%-ға ұлғайып, 238 233 млн теңгені құрады.

2021 жылы таза пайда 220 026 млн теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 1%-ға азайды. 2021 жылы түзетілген таза пайда 2020 жылғы түзетілген таза пайдамен салыстырғанда 10%-ға ұлғайып, 220 026 млн теңгені құрады, бұл 2021 жылғы операциялық пайданың өсуіне сәйкес келеді. 2020 жылы «Уранды байыту жөніндегі орталық» АҚ бірлескен кәсіпорнының шығуынан 22 063 млн теңге мөлшерінде пайда алынды («Топ құрылымындағы өзгеріс» бөлімін қараңыз). 2021 жылы Компания «ОРТАЛЫҚ» ӨК» ЖШС-дағы өз үлесінің 49%-ын сатты, бұл ретте Қазатомөнеркәсіп өзінің бақылау үлесінің 51%-ын сақтап қалды, оған байланысты, ХҚЕС-ке сәйкес, осы транзакцияның қаржылық әсері ақша қаражатының қозғалысында («Қаржылық қызметтен түскен ақша қаражаты» бөлімін қараңыз) және о Қаржылық Есеп Беру капиталында көрсетілген.

Түзетілген EBITDA көрсеткіші 2020 жылмен салыстырғанда 8%-ға ұлғайып, 2021 жылы 350 294 млн теңгені құрады, бұл неғұрлым жоғары операциялық пайдаға сондай-ақ БК және қауымдасқан кәсіпорындардың EBITDA ұлғаюына байланысты. EBITDA көрсеткіші 2021 жылдың қорытындысы бойынша қатысу үлесіне пропорционал 276 510 млн теңгені құрады, 2020 жылмен салыстырғанда 6%-ға төмендеуі негізінен Компанияның «ОРТАЛЫҚ» БК» ЖШС қатысу үлесінің 49%-ын іске асырумен байланысты.

УРАН СЕГМЕНТІ

УРАН СЕГМЕНТІНІҢ ҚАРЖЫЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ

U₃O₈ біріктірілген сатылымдары 2020 жылмен салыстырғанда 16%-ға ұлғайып, негізінен U₃O₈ споттық бағасының өсуі, сондай-ақ теңгенің АҚШ долларына қатысты әлсіреуі есебінен 2021 жылы 606 108 млн теңгені құрады. АҚШ долларын құрады, бұл сатудың орташа бағасының жоғарылауына әкелді және 2021 жылы сатылымның шамалы өсуіне ықпал етті.

УРАН СЕГМЕНТІН ӨНДІРУ ЖӘНЕ ӨТКІЗУ КӨРСЕТКІШТЕРІ

Уран сегментіндегі өндірістік қызмет пен сатудың барлық жылдық нәтижелері Қазатомөнеркәсіп қызметінің 2021 жылғы 3-тоқсандағы Операциялық нәтижелерін шығару шеңберінде түзетілген Компанияның 2021 жылға арналған жаңартылған болжамдарына сәйкес келді.

Өндіріс көлемі қатысу үлесіне барабар және 2021 жылдың қорытындысы бойынша 100% негізде 2020 жылмен салыстырғанда жоғары болды. Пандемия кезінде 2020 жылы қабылданған қауіпсіздік шаралары 2020 жылдың екінші жартысында өндіріске әсер етті. Осылайша, 2020 жылы өндіріс көлемін сипаттамасыз төмен деп қарау керек. 2021 жылы пандемия негізгі материалдар мен жабдықтардың (реагенттер, құбырлар мен сорғылардың белгілі бір түрлері, мамандандырылған жабдықтар, бұрғылау қондырғылары) жетіспеуіне әкеліп соқтырған бүкіл өндірістік жеткізілім тізбегіне әсерін тигізді және кен орындарын игеру мен өндіріс кестелеріне теріс әсер етті, бұл 2021 жылға арналған бастапқы болжамдардың төмендеуіне әкелді: шамамен 1000 тонна негізінде 100% және қатысу үлесіне пропорционалды 540 тонна (өндіріс бойынша бастапқы болжам 22 500 – 22 800 100% негізде тонна, 12 100 – 12 400 қатысу үлесіне пропорционалды).

Шоғырландырылған сату көлемі 2020 жылғы көлемге ұқсас болды. Клиенттердің жеткізілімге деген сұраныстарының мерзіміне және жеткізілім кестесіндегі тиісті айырмашылықтарға байланысты Топтың да, Компанияның да сатылымдарының үлкен үлесі төртінші тоқсанға келді, бұл 2021 жылдың соңғы тоқсанында 2020 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда сатылымның өсуіне әкелді. Компанияның сату көлемі шоғырландырылған еншілес компаниялардың БК бойынша серіктестердің пайдасына қосымша сатуды жүзеге асыруына байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы біршама төмен болды.

Топ бойынша U₃O₈ дайын өнімінің шоғырландырылған қорлары (қалдықтары) 2021 жылы 8 824 тоннаны құрады, бұл 2020 жылға қарағанда 17%-ға артық. Компания деңгейінде U₃O₈ дайын өнімінің қорлары (қалдықтары) 7 724 тоннаны құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 14%-ға артық. Қорлардың өсуі негізінен 2021 жылы U₃O₈ өндірісінің көлемі 100% негізде де, қатысу үлесіне пропорционалды түрде де артуымен байланысты болды, ал сату деңгейі 2020 жылмен салыстырғанда шамамен бірдей деңгейде қалды. Компанияның стратегиясына сәйкес Қазатомөнеркәсіптің дайын өнімі қорларының (қалдықтарының) деңгейі клиенттердің талаптарын орындау мерзімдеріне және осыдан туындайтын жеткізу мерзімдеріндегі айырмашылықтарға, нарықтық жағдайлардың өзгеруіне сәйкес өндіру және сату көлемдеріне байланысты өзгеріп отырады.

2021 жылы топтың орташа сату бағасы теңгемен 36 677 теңге/кг (33,11 АҚШ долл.) құрады. АҚШ доллары / фунт), бұл уран өніміне орташа спот құнының ұлғаюына және теңгенің долларға қатысты әлсіреуіне байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 16%-ға жоғары. АҚШ. Компания деңгейіндегі сатудың орташа бағасы да ұқсас себептерге байланысты жоғары болды.

Компанияның келісімшарт портфелінің ағымдағы баға белгілеуі уранның ағымдағы споттық бағаларымен тығыз өзара байланысты («Уранды өткізу бағалары бойынша сезімталдықты талдау» бөлімін қараңыз). Алайда, 2021 жылы сатудың орташа бағасының өсуі 2021 жылы уран нарығындағы споттық бағалардың елеулі құбылмалылығына байланысты уранның споттық нарықтық құнының өсуіне қарағанда төмен болды (ең төменгі мәннен 27,35 АҚШ долл.). АҚШ / фунт ең жоғары – 50,38 АҚШ доллары АҚШ / фунт); төртінші тоқсан ішінде Компанияның жеткізілімдерінің негізгі бөлігі нарықтық құны төмен болған және 2021 жылдың қыркүйегінде күрт көтерілгенге дейін әр түрлі баға тетіктерін қолдана отырып қалыптасқан бағалар бойынша бұрын келісімшартқа отырды.

УРАН СЕГМЕНТІН ӨНДІРУ КӨЛЕМІ

Төмендегі кестеде көрсетілген ақпарат әрбір кәсіпорын бойынша уран өндірісінің жалпы көлемін көрсетеді (100% негізде). 2021 жылы кейбір негізгі материалдар мен жабдықтарға кідірістердің және/ немесе шектеулі қол жетімділіктің әсері («Пандемияға байланысты аса маңызды өндірістік материалдар мен жабдықтар бағасының болуы және өзгеруі» бөлімін қараңыз) және кен орындарын игеру жөніндегі жұмыстар көлемінің қысқаруы, компания бұған қарсы күрес шеңберінде қабылдаған өндірісте персонал санын азайту жөніндегі шараларға байланысты 2020 жылы COVID-19 пандемиясымен (қараңыз «Уран сегментін өндіру және өткізу» бөлімі) ЖҰШ әдісімен өндіру процесінің ерекшеліктеріне, тау-кен-дайындық жұмыстарының жоспарларындағы айырмашылықтарға және әрбір кәсіпорында әзірлеу сатысына байланысты барлық кәсіпорындар үшін бірдей болған жоқ.

ҮМЗ СЕГМЕНТІ

ҮМЗ УРАН ӨНІМІН САТУ

Отын таблеткаларын сату көлемі 28%-ға 43,5 тоннаға дейін, ал скраптардан жасалған қос тотықтар 2020 цжылғы тиісті көрсеткіштермен салыстырғанда 2021 жылы 10%-ға 50,6 тоннаға дейін төмендеді, бұл тапсырыс берушілер тарапынан сұраныстың төмендеуіне байланысты. 2021 жылы керамикалық ұнтақтарды сатудың айтарлықтай өсуі тапсырыс берушілер тарапынан сұраныстың артуымен байланысты.

ҮМЗ СИРЕК ЖЕР ӨНІМДЕРІН САТУ

2021 жылы бериллий өнімдерін сату көлемі 2020 жылмен салыстырғанда сатып алушылардың тапсырыстары санының өсуіне байланысты 11%-ға артты. Сату бағасы 2021 жылы 7%-ға өсті, бұл теңгенің АҚШ долларына қатысты әлсіреуіне және өнімнің ассортиментін тазарту деңгейі жоғары және түсті металдар нарығында бағасы жоғары тауарларға өзгеруіне байланысты болды.

Тантал өнімдерін өткізу көлемі мен бағасы 2021 жылы тантал құймалары мен жаңқаларына сұраныстың артуына байланысты 2020 жылмен салыстырғанда жоғары болды.

Ниобий гидрототығына тапсырыстар көлемінің азаюына байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы ниобий сатылымы 49%-ға қысқарды. Сонымен қатар, 2021 жылға арналған тапсырыстар жоғары тазартылған және жоғары құны бар өнімдерге арналған, бұл 2021 жылы сатылымның жоғары бағасына әкелді.

ӨТКІЗУДІҢ ӨЗІНДІК ҚҰНЫ

Төмендегі кестеде компоненттер бойынша 2021 және 2020 жылдардағы Топтың өзіндік құны көрсетілген:

Сатудың өзіндік құны 2020 жылмен салыстырғанда 26%-ға ұлғайып, 2021 жылы 402 967 млн теңгені құрады.

Шикізат пен материалдардың құны 2021 жылы 241 695 млн теңгені құрады, 2020 жылмен салыстырғанда 44%-ға ұлғайды, бұл БК мен қауымдасқан кәсіпорындардан, сондай-ақ үшінші тараптардан сатып алынған уран үлесінің едәуір ұлғаюына байланысты. Мұндай уранды сату кезінде сатудың өзіндік құны негізінен дисконтты қолдана отырып, басым споттық баға бойынша уранды (шикізат және материалдар ретінде ескерілетін) сатып алу құнынан тұрады. U₃O₈-ді қоса алғанда, шикізат пен материалдардың сатып алу бағасы споттық бағалардың өсуі және теңгенің АҚШ долларына қатысты әлсіреуі нәтижесінде, сондай-ақ инфляциялық қысымның артуы себебінен өсті.

Тозу мен амортизация 2020 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 11%-ға ұлғайып, 2021 жылы 66 429 млн теңгені құрады, бұл негізінен тау-кен-дайындық жұмыстарын өтеуге арналған шығыстардың ұлғаюына байланысты («Күрделі шығындарға шолу» бөлімін қараңыз).

2021 жылы қызметкерлердің еңбекақысы негізінен негізгі өндірістік персоналдың еңбекақысы қорының өсуі есебінен. 33 294 млн теңгені құрап, 2020 жылмен салыстырғанда 4%-ға артты.

Негізгі үлесі ПҚӨС-ке тиесілі табыс салығынан басқа, салықтар 2021 жылы 25 474 млн теңгені құрады, 2020 жылмен салыстырғанда негізінен 2021 жылы уран өндіру көлемінің ұлғаюы есебінен 7%-ға ұлғайды («Уран сегментін өндіру және өткізу көрсеткіштері» бөлімін қараңыз).

2021 жылы қайта өңдеуге және өзге де өндірістік қызметтерге арналған шығындар 17 404 млн теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда, ең алдымен БК мен қауымдасқан кәсіпорындардан, сондай-ақ үшінші тараптардан сатып алынған уран үлесінің едәуір ұлғаюына байланысты 12%-ға аз. Мұндай уранды сату кезінде сатудың өзіндік құны негізінен уранды сатып алу құнынан тұрады.

Шығыстардың өзге баптары 2021 жылы техникалық қызмет көрсетуге, жөндеуге және басқа да үстеме шығыстарға арналған шығыстардың өсуіне байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 12%-ға ұлғайып, 18 671 млн теңгені құрады.

C1, AISC УРАН ӨНІМІНІҢ АҚШАЛАЙ ӨЗІНДІК ҚҰНЫ ЖӘНЕ КҮРДЕЛІ

2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы қатысу үлесі бойынша С1 «Ақшалай өзіндік құн» көрсеткіші негізінен өндірістік персоналға еңбекақы төлеу қорының өсуіне байланысты 1%-ға ұлғайды, ал «ақшалай өзіндік құн + күрделі шығындар» (АҚШ долларымен баламасы). АҚШ долларын құрады өндіру кәсіпорындарының күрделі шығындарының ұлғаюына байланысты қатысу үлесі бойынша 8%-ға ұлғайды («Күрделі шығындарға шолу» бөлімін қараңыз). Компания 2020 жылы COVID-19 пандемиясының салдарынан тау-кен дайындық жұмыстарының төрт айлық тоқтатылуына байланысты кен орындарын игеру жұмыстарын 2021 жылдан бастап 2020 жылға ішінара ауыстырды және мұндай ауыстыру 2021 жылы күрделі шығындардың жоғары деңгейіне әкелді. Нәтижелер күтілгеннен әлдеқайда жақсы болды және АҚШ долларымен салыстырғанда теңгенің әлсіреуі есебінен 2021 жылға арналған жаңартылған болжамды диапазондардан төмен болды (жаңартылған болжамды көрсеткіштер: C1 үшін $ 9.50 – $ 10.50). АҚШ доллары және AISC көрсеткіші үшін 13,50-14,50 АҚШ доллары).

Өндіру кәсіпорындарының күрделі шығындары (100% негізде) 2020 жылмен салыстырғанда 49%-ға ұлғайып, 91 087 млн теңгені құрады, бұл жоғарыда сипатталғандай кен орындарын әзірлеу жөніндегі жұмыстардың кейінге қалдырылуына, сондай-ақ шикізатқа, материалдарға, жабдықтарға сатып алу бағасының неғұрлым жоғары болуына және бұрғылау жөніндегі қызметтер құнының өсуіне байланысты. 2020 жылы күрделі шығындар COVID-19 пандемиясының таралуын болдырмау үшін 2020 жылы қабылданған шаралардың нәтижесінде төмен болды («Күрделі шығындарды шолу» бөлімін қараңыз).

Төмендегі кестеде C1 ақшалай өзіндік құнының жалпы бөлінуі көрсетілген (ақпарат жалпы түсіну үшін берілген, өйткені нақты пропорциялар кәсіпорынға, кен орнына және өңірге байланысты өзгеріп отырады):

ІСКЕ АСЫРУ БОЙЫНША ШЫҒЫСТАР

2021 жылы сату бойынша шығыстар 15 706 млн теңгені құрады, 2020 жылмен салыстырғанда 9%-ға ұлғаю негізінен уран өнімін жеткізу межелі пункттерінің өзгеруіне, тасымалдау тарифтерінің өсуіне, сондай-ақ АҚШ долларына қатысты теңгенің әлсіреуіне байланысты болды, өйткені тиеп-жөнелтуге, тасымалдауға және сақтауға арналған шығыстардың едәуір бөлігі шетел валютасында көрсетіледі.

ЖАЛПЫ ЖӘНЕ ӘКІМШІЛІК ШЫҒЫСТАР (ОАР)

2020 жылмен салыстырғанда ОАР-ның ұлғаюы негізінен салықтар бойынша есептелген өсімақының 1 266 млн теңге сомасына, сондай-ақ персоналдың еңбегіне ақы төлеудің және тозу мен амортизация бойынша шығыстардың ұлғаюына байланысты. 2020 жылы ОАР COVID-19 пандемиясымен байланысты шығындарды оңтайландыру мен қысқартудың әсерінен төмен болды.

БК ЖӘНЕ ҚАУЫМДАСҚАН КӘСІПОРЫНДАР КІРІСТЕРІНДЕГІ ҮЛЕСІ

БК және қауымдасқан кәсіпорындардың кірістеріндегі үлес 2021 жылы 51 583 млн теңгені құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 29%-ға жоғары. Бұл өсім негізінен уранға спот бағасының өсуіне және теңгенің әлсіреуіне байланысты болды, бұл өз кезегінде БК мен қауымдасқан кәсіпорындардың операциялық көрсеткіштеріне және олардың Топ үшін нәтижелеріне оң әсер етті.

САЛЫҚ САЛЫНҒАНҒА ДЕЙІНГІ ПАЙДА ЖӘНЕ ТАБЫС САЛЫҒЫ БОЙЫНША ШЫҒЫСТАР

2021 жылы салық салуға дейінгі пайда 281 644 млн теңгені құрады, бұл 2020 жылдың деңгейіне сәйкес келеді.

Табыс салығы бойынша шығыстар 2021 жылы кейінге қалдырылған табыс салығының ұлғаюына және 2021 жылы салық салуға дейінгі пайданың төмендеуіне байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 3%-ға азайып, 61 618 млн теңгені құрады.

Топтың пайдасына қолданылатын табыс салығының мөлшерлемесі 2021 және 2020 жылдары 20% құрайды. Тиімді салық мөлшерлемесі тиісінше 2021 және 2020 жылдары 20% және 21% құрады. Тиімді салық мөлшерлемесі салық есебінде танылмайтын кірістер мен шығыстардың белгілі бір элементтеріне байланысты корпоративтік табыс салығынан ерекшеленеді.

Күрделі шығындарға шолу

Топтың күрделі шығындарының негізгі бөлігін табиғи уран өндіруді жүзеге асыратын еншілес, бірлескен және қауымдасқан кәсіпорындар көтереді. Мұндай шығындар мынадай негізгі компоненттерден тұрады:

• ұңғымаларды салуға арналған шығындар
• кеңейту шығындары, оның ішінде өндірістік қуаттарды кеңейту, жаңа аудандарға қызметтер мен көлік бағыттарын кеңейту, жаңа жүйелер мен үдерісерді енгізу
• өндіріс тоқтағанға дейін үш жыл бұрын тоқтатылатын мерзімді шығыстарды, инфрақұрылымға, жабдықтарды ұстауға және ауыстыруға арналған шығыстарды көрсететін өндірісті қолдауға арналған күрделі шығыстар
• тарату қорына жарналар және кенішті жабуға кеткен шығындар-AISC есебіне енгізілмеген

Төмендегі кестеде көрсетілген кезеңдерде уран өндіруді жүзеге асыратын топтың еншілес ұйымдарының, жо, БК және қауымдасқан кәсіпорындарының шығыстары көрсетілген.

Күрделі шығындар сомасы топтың жекелеген компанияларының тәуелсіз басқару ақпаратынан шоғырландырылмаған негізде алынды, сондықтан Топтың қаржылық есептілігінде көрсетілген негізгі өндірістік құралдар мен жабдықтарды толықтыру сомаларымен салыстыруға келмейді немесе сәйкес келмейді. Инвесторлар мен талдаушыларға күрделі шығындар туралы мұндай ақпаратқа шамадан тыс сенбеуге кеңес беріледі, өйткені ол ХҚЕС-ке сәйкес дайындалмаған кәсіпорындардың жеке бухгалтерлік мәліметтеріне негізделген аудиттелмеген шоғырландырылмаған қаржылық ақпарат болып табылады.

Өндірістің жоспарланған деңгейіне қол жеткізу үшін Топтың өндіруші кәсіпорындары жыл сайын қорлардың болуы негізінде ұңғымаларды бұрғылаудың және өндірудің қажетті көлемін бағалайды. Бұл шығыстар полигондардың жұмысқа қабілеттілігін қолдауға арналған капиталдандырылған шығыстарға жатады. Осы шығыстардың негізгі құрамдас бөлігі ұңғымаларды салуға арналған шығыстар болып табылады.

Ұңғымаларды салуға және 14 өндіруші кәсіпорынның өндірісін қолдауға арналған шығындар 2021 жылы 86 649 млн теңгені құрады, бұл негізінен 2020 жылға қарағанда 48%-ға артық, оның себебі 2020 жылы COVID-19 пандемиясының аясында негізінен кен орындарын игеру қызметінің төмендеп, өндіру көлемінің қысқаруынан 2021 жылы ұңғымаларды салуға арналған шығыстардың ұлғаюына байланысты болды байланысты. Нәтижелер пандемиямен байланысты өндірістік жеткізу тізбегіндегі қиындықтар себебінен 2021 жылға (90 – 100 млрд теңге) көзделген болжамды мәндерден төмен болды (қараңыз «Пандемияға байланысты аса маңызды өндірістік материалдар мен жабдықтар бағасының болуы және өзгеруі» бөлімі). Осылайша, 2020 жылы өндіріс көлемін сипаттамасыз төмен деп қарау керек.

Төмендегі кестеде келтірілген ақпарат 2021 жылы әрбір өндіруші кәсіпорын үшін тау-кен-дайындық жұмыстарының (ГПР (тау-кен-дайындық жұмыстары) ретінде белгілі) өтелуін, негізгі құралдар мен амортизацияны көрсетеді.

Резервтер және геологиялық зерттеулер

SRK Consulting (UK) Limited (2022 жылғы 15 қаңтардағы) хатына сәйкес барлық өндіруші кәсіпорындардың кен қорлары 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша (жылдық сарқылуды қоса алғанда) шамамен 625,4 мың тоннаны (100% негізде) құрады, оның ішінде Компанияның үлесіне 350,8 мың тонна (жылдық сарқылуды қоса алғанда) тиесілі болды). Минералдық ресурстардың жалпы көлемі (қорларды қоса алғанда) 784,4 мың тоннаға (100% негізде) бағаланды, оның ішінде 495,7 мың тонна – Компанияның қатысу үлесіне барабар көлем. 2020 жылмен салыстырғанда минералды ресурстардың көлемі шамамен 32,4 мыңға артты тонна, бұл негізінен Буденовское кен орнының 6 және 7-учаскелерінде 32,0 мың тонна көлемінде және Инкай кен орнының 1-учаскесінде 20,6 мың тонна көлемінде қорлардың өсуімен түсіндіріледі, ол 2021 жылы өндіру есебінен 21,8 мың тонна көлемінде өндіру активтеріндегі минералдық ресурстарды өтеумен ішінара тегістелді.

Өтімділік және күрделі ресурстар

Қазатомөнеркәсіп басшылығы үнемі өзгеріп отыратын нарықтық ортада қаржылық тұрақтылықты сақтауға бағытталған. Топтың қаржылық менеджмент саласындағы саясаты қолданыстағы қызметті қамтамасыз ету және бизнесті дамыту үшін капиталдың берік базасын қолдауға бағытталған.

Топтың өтімділікке деген қажеттілігі негізінен айналым капиталын қаржыландыруға, күрделі шығындарға, қарызға қызмет көрсетуге және дивидендтер төлеуге қатысты. Тарихи тұрғыдан алғанда, Топ негізінен айналым капиталын және капиталдың ұзақ мерзімді қажеттіліктерін қаржыландыру үшін операциялық қызметтен ақша ағындарын пайдаланды, бұл қажет болған кезде сыртқы қаржы ресурстарын пайдалану мүмкіндігін сақтай отырып, болашақта жүзеге асырылуы жоспарланған. Қажет болған жағдайда Компания белгілі бір инвестициялық жобаларды қорландыру үшін жобалық қаржыландыруды тарту мүмкіндігін қарастырады.

АҚШАЛАЙ ҚАРАЖАТ ЖӘНЕ ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫҢ ҚОЛЖЕТІМДІ КӨЗДЕРІ

Өтімділікті басқару тәсіл дегенқолайсыз шығындардың туындауына жол бермей және беделге нұқсан келтірместен, әдеттегі жағдайда да, қауырт жағдайларда да өз міндеттемелерін өтеу үшін жеткілікті өтімді қаражаттың тұрақты болуын қамтамасыз етудегенді білдіреді.

2020 жылғы 113 347 млн теңгеге қарағанда, 2021 жылы барлық ақша қаражаты 204 410 млн теңгені құрады, мұндай өзгерістердің түсіндірмелері төменде «Ақша қаражатының қозғалысы» бөлімінде көрсетілген.

Қарыздар бойынша пайдаланылмаған сома Топқа қолжетімді, өтімділіктің қосымша көзі болып табылатын, 12 айға дейінгі мерзімде өтеуге жататын кредиттер пайдаланылатын және негізінен сауда дебиторлық берешек түсімдерінің мерзімдеріне байланысты ақша қаражатының тапшылығын уақытша жабу үшін пайдаланылатын жаңартылатын корпоративтік кредиттік желілермен ұсынылған. 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша топтың жаңартылатын кредиттік желілері бойынша жалпы лимиті 177 902 млн теңгені (412 млн АҚШ доллары) құрады, ол толық көлемде қолжетімді (2020 жылғы 31 Желтоқсанда: 241 602 млн теңге, бұл 574 млн АҚШ долларына баламалы) төмендеу талап етілмеген кредиттік желілердің жабылуына байланысты.

АЛЫНҒАН ЖӘНЕ ТӨЛЕНГЕН ДИВИДЕНДТЕР

Компания Топ кәсіпорындары үшін басты болып табылады және өзінің бизнес-операцияларынан түсетін табыстан басқа БК-дан, қауымдасқан кәсіпорындардан және басқа да инвестициялардан дивидендтер алады. 2021 және 2020 жылдары Топ өз БК, қауымдасқан кәсіпорындарынан және өзге де инвестициялардан тиісінше 17 108 млн теңге және 47 886 млн теңге мөлшерінде дивидендтер алды. 2021 жылы төмендеу негізінен 2020 және 2021 жылдары дивидендтер алу кестесінің кейінгі жылдарға өзгеруіне байланысты. Айта кету керек, 2020 жылы Компания 2017-2019 жылдары «КАТКО» БК ЖШС-нен 30 870 млн теңге сомасында дивидендтер алды. Компания еншілес ұйымдардың, БК және қауымдасқан кәсіпорындардың дивидендтік ағындарының барынша көбейтілуін және орнықты даму мақсаттарын теңгерімдейді. Компанияның Қазақстан Республикасындағы Инвестициялар объектілерінен алған дивидендтеріне салық салынбайды.

2021 жылғы шілдеде Компания 2020 жылғы қызмет қорытындылары бойынша өз акционерлеріне 150 082 млн теңге (бір жай акцияға 578,67 теңге) мөлшерінде дивидендтер төледі. 2020 жылдың қорытындысы бойынша дивидендтер 2019 жылдың қорытындысы бойынша 2020 жылы төленген дивидендтер сомасының 99 002 млн теңге мөлшерінде 52%-ға асты. Ұлғаю неғұрлым жоғары операциялық ақша ағынымен және 2021 жылғы мамырда Акционерлердің жылдық жалпы жиналысының шешімімен мақұлданған өзгертілген дивидендтік саясатқа сәйкес шоғырландырылған бос ақша ағынын есептеу әдістемесіне 2020 жылы «Уранды байыту жөніндегі орталық» АҚ-да топтың үлесін сатудан түсетін түсімдердің енгізілуімен байланысты.

АЙНАЛЫМ КАПИТАЛЫ

Төмендегі кестеде 2021 және 2020 жылдардағы топтың айналым капиталын бөлу көрсетілген.

Топтың таза айналым капиталы барлық қарастырылған кезеңдерде оң болды. Дебиторлық берешектің өсу жеткізуге клиенттердің сұраныстарының түсу мерзімдері және жеткізу кестесіндегі тиісінше айырмашылықтарға байланысты. Топтың да, компанияның да сатылымдарының үлкен үлесі 2021 жылы төртінші тоқсанда болды, бұл 2021 жылдың соңғы тоқсанында 2020 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда сатылымның өсуіне әкелді.

Келесі кестеде 2021 және 2020 жылдардың соңындағы топтың тауарлық-материалдық құндылықтарының (қорларының) компоненттері көрсетілген.

Топ уран нарығындағы ахуалға тұрақты мониторинг жүргізеді және нарық конъюнктурасына байланысты өзінің тауарлық-материалдық қорларын ұлғайту стратегиясын ұстануы мүмкін.

Топтың ең үлкен қорларыбұл негізінен U₃O₈ кіретін дайын тауарлар мен қайта сатылатын тауарлар. 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылдың соңында Топтың аяқталмаған өндіріс деңгейі 33%-ға ұлғайды, ал уран өнімін өндіру кестесінің ығысуына байланысты шикізат деңгейі 26%-ға төмендеді.

Қорлар теңгерімінің ұлғаюы негізінен өндіріс көлемінің ұлғаюымен және U₃O₈-ге спот бағасының өсуімен және 2021 жыл ішінде АҚШ долларына қатысты теңгенің әлсіреуімен байланысты, бұл БК-дан, қауымдасқан кәсіпорындардан және үшінші тараптардан сатып алынған уран өнімінің құнын арттырды. Компанияның стратегиясына сәйкес Қазатомөнеркәсіп қорларының деңгейі клиенттердің жеткізуге деген сұрау салуларының келіп түсу мерзімдеріне және нарықтық жағдайлардың өзгеруіне сәйкес жеткізу кестелерінің, өндіру мен сату көлемдерінің тиісті айырмашылықтарына байланысты өзгеріп отырады.

АҚША ҚАРАЖАТЫНЫҢ ҚОЗҒАЛЫСЫ

Келесі талдау негізделген және қаржылық есептілікпен және оған тиісті ескертпелермен бірге қаралуы тиіс.

Келесі кестеде Топтың 2021 және 2020 жылдардағы шоғырландырылған ақша ағындары көрсетілген.

ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕН ТҮСКЕН АҚША ҚАРАЖАТЫ

Операциялық ақша ағындары 2021 жылы 118 729 млн теңгені құрады, бұл 2020 жылдың ұқсас көрсеткішімен салыстырғанда 27%-ға төмендеп, 161 593 млн теңгені құрады:

• U₃O₈ нарықтық спот бағасының өсуіне және 2020-2021 жылдарға жеткізу кестелерінің өзгеруіне байланысты сатудың орташа бағасының өсуіне байланысты 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы сатып алушылардан түсетін ақшалай түсімдердің 96 426 млн теңгеге ұлғаюы₃O₈ и изменениями графиков поставок на 2020 – 2021 годы
• АҚШ долларымен салыстырғанда теңге бағамының әлсіреуіне және БК мен қауымдасқан кәсіпорындардан сатып алынған U₃O₈ спот бағасының өсуіне байланысты 2021 жылы жеткізушілерге төлемдердің 122 725 млн теңгеге ұлғайюы, 2021 жылы бюджеттен ҚҚС қайтарудан түсетін түсімдердің 24 233 млн теңге сомасына ұлғаюы
• ішінде 33 466 млн теңге – біржолғы нәтиже болып табылатын «Орталық» ӨК» ЖШС-дағы үлесінің 49%-ын сатудан түскен құнның өсуіне салынатын салық жататын 2021 жылы 38 592 млн теңге мөлшерінде төленген табыс салығының ұлғайтюы

ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕН ТҮСКЕН АҚША ҚАРАЖАТЫ

Инвестициялық қызметтен түскен таза ақшаның әкетілуі 2020 жылы 48 759 млн теңге мөлшеріндегі түсімдермен салыстырғанда 2021 жылы 71 241 млн теңгені құрады.

2021 жылғы өзгерістер негізінен:

• 2020 жылы «Уранды байыту орталығы» АҚ бірлескен кәсіпорнына қатысу үлесін сатудан 43 858 млн теңге сомасында ақшалай қаражат түсумен
• қауымдасқан кәсіпорындардан, БК және басқа да инвестициялардан алынған дивидендтерді 30 778 млн теңге сомасына азайтумен («Алынған және төленген дивидендтер» бөлімін қараңыз)
• негізгі құралдарды сатып алудың, кен орындарын әзірлеу бойынша активтерді сатып алудың және барлау және бағалау активтерін сатып алудың жалпы сомасы 11 296 млн теңгеге ұлғаюымен незделді, бұл кен орындарын әзірлеу бойынша жұмыстарды кейінге қалдырумен, сондай-ақ жабдыққа сатып алудың жоғары бағасымен байланысты («Күрделі шығындарға шолу» бөлімін қараңыз)

ҚАРЖЫ ҚЫЗМЕТІНЕН ТҮСКЕН АҚША ҚАРАЖАТЫ

Қаржылық қызметтен түскен таза ақшаның әкетілуі 2021 жылы 1 843 млн теңгені және 2020 жылы 201 415 млн теңгені құрады. 2020 жылмен салыстырғанда ақшаның әкетілуінің азаюы негізінен «Орталық» ӨК» ЖШСдағы бақыланбайтын қатысу үлесінің 49%-ын сатудан 185 858 млн теңге сомасында түскен түсімдер (бір жолғы әсер), компания акционерлерінің атына төленген дивидендтердің 51 080 млн теңгеге ұлғаюы («Орталық» ӨК» ЖШС-де алынған және пайдаланылмаған дивидендтер» бөлімін қараңыз) және 2020 жылмен салыстырғанда 2021 жылы қарыздар баланстарының таза қозғалысының 62 315 млн теңгеге өзгеру есебінен болды.

Берешек

Топтың қаржылық міндеттемелері, теңгерімнен тыс кепілдіктерді қоса алғанда, 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша 110 462 млн теңгені (2020 жылы 117 962 млн теңге) құрады, оның ішінде:

Келесі кестеде Топтың 2021 және 2020 қаржылық міндеттемелерінің сомасы көрсетілген.

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Топтың ағымдағы немесе ұзақ мерзімді банктік кредиттері жоқ.

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша банктік емес қарыздар бойынша берешек 89 308 млн теңгені құрады және негізінен Компанияның номиналды құны 70 млрд теңге және 2024 жылғы қазандағы өтеу мерзімі, 2019 жылғы қыркүйекте «Қазақстан қор биржасы» АҚ (KASE) сауда алаңында орналастырылған АҚШ долларына индекстелген ұзақ мерзімді купондық облигацияларын қамтиды.

Вексельдер бойынша міндеттемелер өтеу мерзімі «талап бойынша» «Хорасан-U» БК»ЖШС-не тиесілі.

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша осы вексельдер бойынша талап ету құқығы «Қызылқұм» ЖШС-не тиесілі. 2021 жылы вексельдердің бір бөлігі өтелді.

Кепілдіктер екінші Тарап өз міндеттемелерін орындамаған жағдайда Топтың төлемдерді жүзеге асыру жөніндегі баланстан тыс қайтарып алынбайтын міндеттемелерін білдіреді. Басқа міндеттемелер қаржылық жалдау, лизинг және басқа да қаржылық берешек бойынша міндеттемелерді қамтиды.

Кредиттік және кепілдік келісімдерге сәйкес Топ қаржылық міндеттемелердің меншікті капиталға арақатынасы, қаржылық міндеттемелердің салықтарды, сыйақыны, тозу мен амортизацияны төлегенге дейінгі пайдаға арақатынасы (EBITDA) сияқты Топтың шоғырландырылған ақпаратына негізделген кейбір белгіленген қаржылық көрсеткіштерді (ковенанттарды) сақтауға міндетті. Жыл ішінде және 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Топ жоғарыда көрсетілген барлық міндетті көрсеткіштерді (ковенанттар) орындады.

Төмендегі кестеде 2021 және 2020 жылдардағы банктік қарыздар бойынша Топтың орташа алынған пайыздық мөлшерлемесі келтірілген:

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша орташа өлшенген пайыздық мөлшерлеме өткен жылмен салыстырғанда 3,37%-ды құрады. 2021 жылы кредиттер мен қарыздар бойынша Топтың орташа алынған мөлшерлемесіне негізінен тіркелген мөлшерлемемен Топтың ұзақ мерзімді міндеттемелері (жылдық 4% купондық облигациялар) әсер етті, ал құбылмалы мөлшерлемемен кредиттер қысқа мерзімге – 1 айдан аспайтын мерзімге (2020 жылы – 3-6 айға) тартылды.

2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Топтың міндеттемелері тіркелген пайыздық мөлшерлемесі бар борыш есебінен толық қалыптастырылады (2020 жылдың соңында 93%).

Несиелік рейтингтер

Халықаралық рейтингтік агенттіктердің бағалауы бойынша «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның кредит қабілеттілігі рейтингтер берілген кездегі Қазақстанның кредиттік рейтингінің егемен деңгейіне сәйкес келді. 2021 жылы Moody's Investors Service халықаралық рейтинг агенттігі компанияның рейтингін «Baa3»-тен «Baa2»-ке дейін көтерді. Компанияның негізгі несиелік бағасы бір сатыға көтерілді. Компанияның болжамы «Тұрақты» болып қалады.

ТАЗА ҚАРЫЗ/ ТҮЗЕТІЛГЕН EBITDA

Келесі кестеде Компания басшылығы 2021 және 2020 жылдардың қорытындылары бойынша қаржылық тұрақтылықты өлшеу үшін пайдаланатын негізгі коэффициенттер келтірілген. Таза борыш / түзетілген коэффициент бойынша Компания басшылығының мақсатты мәні EBITDA көрсеткіші 1,0-ден төмен.

2022 жылға арналған болжамды көрсеткіштер

2018-2023 жылдар аралығындағы кезеңде жоспарланған өндіріс көлемін 20%-ға (жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттар шеңберінде белгіленген өндіру деңгейімен салыстырғанда) қысқарту ниетімен 2022 жылы Қазатомөнеркәсіптің өндіріс көлемі бойынша күтулер нарыққа бағдарланған стратегияға сәйкес бұрынғысынша сақталып отыр. 2022 жылы өндіріс көлемі 2021 жылғы көрсеткіштердің жоғарғы диапазонына ұқсас 100% негізде уран қорына 21 000-нан 22 000 тоннаға дейін жетеді деп күтілуде. Алайда, пандемия бүкіл өндірістік жеткізілім тізбегіне әсер етіп, бұл негізгі материалдар мен жабдықтардың (реагенттер, құбырлар мен сорғылардың белгілі бір түрлері, мамандандырылған жабдықтар, бұрғылау қондырғылары) жетіспеуіне әкеліп соқты және 2021 жылы кен орындарын игеру және өндіру кестелеріне теріс әсер етіп, 2022 жылға арналған өндірістік жоспарларға қосымша қауіп төндірді. Нәтижесінде Компания 2022 жылы өндіріс көлеміне қатысты неғұрлым кең болжамды диапазонды күтеді. 2022 жылы қатысу үлесіне пропорционалды өндіріс көлемі уран қорының 10 900 – 11 500 тонна і деңгейінде болады деп күтілуде, бұл 2021 жылғы деңгейден сәл төмен. Бұл айырмашылық 2021 жылғы іштің ортасында CGN Mining UK Limited (CGNPC еншілес компаниясы) компаниясының «Орталық» ӨК» ЖШС доллидің 49%-ын сатуымен, сондай-ақ жеткізу тізбегіндегі тәуекелдермен байланысты.

Сату көлемі бойынша 2022 жылға арналған үміттер де нарыққа бағытталған стратегияға сәйкес келеді. Топ Компанияның сату көлемі бойынша уран қорының 2021 жылға ұқсас 13 400 – 13 900 тоннасын қоса алғанда 2022 жылы сату көлемі 16 300-ден 16 800 тоннаға дейін уран қорын құрайды деп күтеді.

Түсім, сондай-ақ С1 «ақшалай өзіндік құн» (қатысу үлесі бойынша) және AISC «ақшалай өзіндік құн + өндіру кәсіпорындарының күрделі шығындары» (қатысу үлесі бойынша С1 + күрделі шығындар) көрсеткіштері, егер теңгенің АҚШ долларына айырбас бағамы 2022 жыл ішінде айтарлықтай ауытқитын болса, жоғарыда келтірілген болжамдардан ерекшеленуі мүмкін. С1 «ақшалай өзіндік құн» (қатысу үлесі бойынша) және AISC «ақшалай өзіндік құн + өндіру кәсіпорындарының күрделі шығындары» (С1 қатысу үлесі бойынша + күрделі шығындар) көрсеткіштерінің Диапазоны ағымдағы геосаяси жағдайдағы белгісіздікті және теңге девальвациясы мен инфляциялық тәуекелдерден алынатын әртүрлі бағыттағы әсерлерден айырманың әлеуетті ұлғаюын көрсету үшін кеңейтілді. Егер ағымдағы ауытқулар мен геосаяси белгісіздіктер 2022 жыл бойы сақталса, болжамды көрсеткіштер жаңартылатын болады.

Өндірістік материалдар мен реагенттерге инфляциялық қысымды қоса алғанда, қажетті шикізат пен материалдарды жеткізудегі қиындықтар 2022 жыл бойы сақталады, бұл Компанияның қаржылық көрсеткіштеріне әсер етеді және C1 «ақшалай өзіндік құн» (қатысу үлесі бойынша) және AISC «ақшалай өзіндік құн + өндіруші кәсіпорындардың күрделі шығындары» (С1 бойынша) көрсеткішін күтуге негіз береді. қатысу үлесі + күрделі шығындар) 2022 жылы 2021 жылға қарағанда жоғары болады. Бұдан басқа, компанияның шығыстарына ҚР Салық кодексіндегі әлеуетті өзгерістер және әлеуметтік саладағы аударымдарға ықтимал сұрау салулар әсер етуі мүмкін, алайда қазіргі уақытта бұл тәуекелдер сандық түрде анықталмайды немесе бағаланбайды.

Кен орындарын игеру жөніндегі жұмыстарды 2021 жылдан бастап ауыстыруды жабу үшін («Күрделі шығындарды шолу» бөлімін қараңыз), сондай-ақ шикізатқа, материалдарға, жабдыққа сатып алу бағасының өсуі және бұрғылау жөніндегі қызметтер құнының ұлғаюына байланысты өндіру кәсіпорындарының күрделі шығындары бойынша 2022 жылға арналған болжам 2021 жылғы нәтижелермен салыстырғанда 100%-ға айтарлықтай өсті.

Компания әлі де қорлардың (қоймалардағы қалдықтардың) мақсатты деңгейін сақтауға тырысады, ол Компанияның шамамен алты-жеті айлық өндіріс көлеміне пропорционалды түрде сәйкес келеді. Алайда, жеткізу тізбегіндегі қиындықтар мен өндірістік шығындарға байланысты 2022 жылы қорлар (қоймалардағы қалдықтар) осы деңгейден төмен болуы мүмкін.

УРАНДЫ ӨТКІЗУ БАҒАЛАРЫ БОЙЫНША СЕЗІМТАЛДЫҚТЫ ТАЛДАУ

Төмендегі кестеде U₃O₈ тобының орташа жылдық сату бағасы осы жылдағы спот бағаларының өзгеруіне (сол жақ бағанда көрсетілген) қалай жауап бере алатындығы көрсетілген (жоғарғы қатарда көрсетілген). Қазіргі уақытта кестеде U₃O₈ тобының орташа сату бағасы уранның нарықтық спот бағасымен тығыз байланысты екендігі айқын көрінеді.

Сезімталдықты осы талдауды анықтамалық ақпарат ретінде ғана пайдалану керек; факт бойынша уран нарығындағы споттық бағалар U₃O₈ өткізудің орташа жылдық бағасының осы кестеде көрсетілгеннен өзгеше болуына алып келуі мүмкін. Кесте Топтың бақылауынан тыс белгісіздіктер мен тәуекелдерге бейім, бизнестің өзгеріп кетуі мүмкін болашақ мүмкіндіктерін қамтитын бірнеше негізгі болжамдарға негізделген. Осы кестенің астындағы сілтемелерге назар аударыңызды өтінеміз.

Мәндер доллардағы бүтін сомаларға дейін дөңгелектенеді. Бұл сезімталдықты талдау келесі негізгі болжамдарға негізделген:

• АҚШ-тағы жылдық инфляция 2% құрайды
• Талдау 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша жүргізілді және 2022-2026 жылдарға дайындалған, Топтың көрсетілген кезең ішінде шамамен 18,0 мың тонна U₃O₈ нысанында уран сатудың ең төменгі орташа жылдық көлемі негізінде, оның ішінде 2021 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша келісімшарттар жасалған көлемдер келісімшарттың қолданыстағы шарттарына сәйкес сатылатын болады (яғни тіркелген баға құрауышы (келісілген баға формуласына сәйкес есептелген) және / немесе жекелеген споттық, орта мерзімді және ұзақ мерзімді бағалар комбинациясы бар құрамдастырылған баға белгілеу тетіктері бар келісімшарттар; Қазатомөнеркәсіптің маркетингтік стратегиясы нарықтық сигналдарға икемді болып қалу және барабар ден қою үшін оның портфеліндегі тіркелген және нарықтық бағасы бар келісімшарттардың нақты үлесіне бағытталмаған
• 2022 жылы сату бағасы мен споттық бағалар арасында айырмашылық күтіледі, себебі 2022 жылы жеткізуге арналған келісімшарттардың белгілі бір үлесі споттық бағаның айтарлықтай өсуі байқалған кезде 2021 жылдың қыркүйегіне дейін тіркелген бағалар негізінде жасалған
• Осы кестедегі мақсаттар үшін U₃O₈ расталмаған көлемдері сатып алушылармен тікелей жасалатын және споттық бағаларға негізделген қысқа мерзімді келісімшарттар бойынша сатылатын болады деп болжанады